Theda Bara Kimdir, Hayatı, Filmleri, Hakkında Bilgi

BARA, Theda (1890-1955)

ABD’li sessiz sinema yıldızı. “Vamp” tipinin sinemadaki ilk yaratıcısıdır.

Asıl adı Theodosia Goodman olan Theda Bara, Cincinnati’de doğdu. Önceleri Hollywood’da figüranlık yapan oyuncu, Rudyard Kipling’in The Vampire adlı şiirinden esinlenen A Fool There Was (“Çılgının Biri”) filmiyle, 1915’te birdenbire üne kavuştu. Canlandırdığı femme fatale (öldüren kadın) tipi geniş çaplı tanıtma kampanyalarıyla da desteklendi. Bir Fransız ressamla onun Mısırlı sevgilisinin Sahra Çölü’nde yaşadıkları “yasak aşkın” meyvesi olarak doğduğu, mistik güçleri olduğu, adının “Arap Ölümü” anlamına geldiği söylentileri çıkarıldı. Mor göz makyajı ve Doğu işi takılarla iskeletler, kuru kafalar, yılanlar ve çeşitli egzotik dekorlar önünde verdiği pozlar “vamp” tipinin ilk resimsel verilerini sağladı. Kısa zamanda “Vamp” olarak anılmaya başlandı ve filminin arayazılarından biri olan “Kiss me, my fool!” (Öp beni, çılgınım!) cümlesi dillerden düşmez oldu.

1914-1919 arasında Carmen, Madame du Barry, Salome ve Cleopatra gibi ünlü kadın kahramanların “vamp” çeşitlemelerini canlandırdı. Aslında canlandırdığı tipin tam tersi olan Theda Bara güzelliğini ve yumuşakbaşlı kişiliğini yansıtan Juliet, Esmeralda gibi rollerde de oynadı. I. Dünya Savaşı sonrasında daha seçici ve kültürlü bir seyirci kitlesi oluşunca “vamp” tipi alay konusu olmaya başladı. Çalışmalarını Broadway’de sürdüren Theda Bara 1926’daki son filmi Madame Mystery’den sonra sinemadan büsbütün çekildi. 1955’te kanserden ölünceye değin adı bir kez daha basına geçmedi.

Theda Bara, sinemada daha sonraları başta Garbo ve Dietrich olmak üzere birçok kadın oyuncu tarafından zenginleştirilecek bir tipin taslağını oluşturması açısından önemlidir.

•    YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Filmler: A Fool There Was, 1911, (“Çılgının Biri”); Carmen, 1915; The Serpent, 1916; Romeo and Juliet, 1916; The Vixen, 1916; The Darling of Paris, 1917, (“Paris’in Sevgilisi”); The Tiger VVoman, 1917, (“Kaplan Kadın”), The Rose of Blood, 1917.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi