Edebiyat

Terry Eagleton Kimdir, Kitapları,

 

Terence “Terry” Eagleton (d. 22 Şubat 1943, İngiltere), İrlanda asıllı İngiliz akademisyen ve yazar. Edebiyat ve kültür teorileri uzmanı. Özellikle Marksist edebiyat kuramı üzerine çalışmaları ile tanınır. Şu anda Manchester Üniversitesi’nde görevlidir.

Eagleton’ı özgün bir edebiyat kuramcısı olarak düşünmek mümkündür. Marksizm’e dayalı materyalist bir eleştiri teorisi oluşturmaya çalışmıştır. Kurduğu Marksist teori birçok eleştirmenin çalışmalarının kuvvetli ve etkili yönlerinin sentezinden oluşmaktadır. Genelde modernite ve modernizm üzerine eğilmektedir. Postmodernizme temel olarak itiraz etse de, yine de tümden yadsımamaktadır.

Eagleton doktorasını Cambridge Üniversitesi, Trinity Koleji’nde yaptı. Marksist edebiyat eleştirmeni Raymond Williams’ın öğrencisiydi. Kariyerine 19. ve 20. yy edebiyatları üzerine çalışarak başladı. Sonradan Williams’ın Marxist edebiyat kuramına yöneldi. Oxford Üniversitesi’nin Wadham, Linacre ve St. Catherine’s Kolejleri’nde görev aldı. 1960’larda Slant etrafında toplanan sol eğilimli bir Katolik gruba katıldı ve birkaç teolojik makale ve bir de kitap yazdı, Towards a New Left Theology (Yeni Bir Sol Teolojiye Doğru). Bu eserin Türkçe çevirisi bulunmamaktadır.

Daha yakın bir zamanda Eagleton kültürel çalışmaları daha geleneksel edebiyat teorisiyle birleştirdi. Son zamanlardaki yayınları teolojik alanlara tekrar ilgi duyduğunu gösteriyor. Eagleton üzerindeki önemli bir diğer etki de psikanaliz oldu ve İngiltere’de Slavoj Žižek çalışmalarının önemli bir savunucusudur.

Halen New Statesman, Red Pepper ve The Guardian gibi önde gelen İngiliz yayınlarında politik olaylar üzerine yorum yazıları yayınlanmaktadır.

Kitapları

The Meaning of Life (Hayatın Anlamı)

Yazarın en son kitabı. Eagleton, okura hayatın “ona göre” anlamını vermeden önce “Hayatın anlamı nedir?” sorusunu irdeliyor. Bunu da diğer eserlerinde yaptığı gibi kullanılan terimleri açıklamaya çalışarak gerçekleştiriyor. Hayatın anlamını da bireysel ve kolektif mutluluk ve tatminin doğal uyumunda bulduğunu söylemek mümkün. (Bu eserin Türkçe çevirisi bulunmamaktadır.)

How to Read a Poem (Bir Şiir Nasıl Okunur)

Özellikle edebiyat eleştirisine giriş amaçlı yazdığı bu kitabında genel terminolojiyi açıkladıktan sonra bir şiirin “yakın okuma”sının geleneksel olarak nasıl yapılması gerektiğini örnekleriyle gösteriyor. (Agora Kitaplığı,İstanbul, 2011)

Holy Terror (Kutsal Terör)

Bu eserin Türkçe çevirisi bulunmamaktadır.

Kuramdan Sonra

Bu kitabında Eagleton, günümüz kültür ve edebiyat teorilerini eleştirmektedir. Ama edebiyat ve kültür üzerine disiplinlerarası çalışmaları tamamen işe yaramaz olarak görmemektedir. Hatta Eagleton bu tür bir birleşmenin geniş anlamda birçok önemli konunun irdelenmesinde etkili olduğunu ileri sürmektedir. Eleştirisi daha çok postmodernizm ve teorisyenleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. ( Nisan 2004, Literatür Yayıncılık, İnceleme).

Azizler ve Alimler

Eagleton’ın tek romanıdır. Senaryolaştırılıp Wittgenstein filmine uyarlanmıştır. (Kasım 2003, Agora Kitaplığı, Roman & eski tükenen baskı:Temmuz 1992, Ayrıntı Yayınları).

Edebiyat Kuramı (kitap)

Eagleton’ın en çok tanınan eseridir. Modern anlamda metin incelemesinin 19. yüzyıl romantiklerinden son birkaç on yılın postmodernistlerine kadar izini sürer. Düşünceleri Marxist gelenekten gelmektedir ve yapıbozumculuk gibi daha yakın döneme ait teorileri eleştirel olarak incelemektedir. (ISBN 975-539-412-5, 2004, Ayrıntı Yayınları, İnceleme)

Eleştiri ve İdeoloji

(1985, İletişim Yayınları, İnceleme)
Estetiğin İdeolojisi 2004, Doruk Yayınları, İnceleme)

Kapı Bekçisi

Çocukluğunda kilisede kapı bekçiliği yaptığı günlerden başlayıp üniversite yıllarını da içeren anılarını aktardığı Kapı Bekçisi Eagleton’ın Marxist düşüncelerinin teorik bir ilgiden çok daha öteye gittiğini göstermektedir. Kitabın adı kilisedeki onu çok etkileyen görevinden gelmektedir. Bu görev kızlarını manastıra kapanmadan önce son kez gören ailelere manastırın dışına kadar eşlik etmektir. Bu anılarını oldukça hüzünlü olarak değerlendirir. (Nisan 2002, Bilge Kültür Sanat, Anı)

İdeoloji (kitap)

( Nisan 2005, Ayrıntı Yayınları, İnceleme)

Kültür Yorumları

(Şubat 2005, Ayrıntı Yayınları, İnceleme)

Postmodernizmin Yanılsamalar

(1999, Ayrıntı Yayınları, İnceleme)

William Shakespeare (kitap)

(Mayıs 2005, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İnceleme)

The English Novel (İngiliz Romanı)

(İngiliz Romanı, Mart 2012, Sözcükler Yayınları.)

Saint Oscar and Other Plays (Aziz Oscar ve Diğer Oyunları)

İrlandalı oyun yazarı Oscar Wilde’ın hayatından esinlenerek yazdığı Aziz Oscar ilk olarak İrlanda’da GreenDay tiyatro grubu tarafından sahnelenmiştir. (Türkçe’ye çevirilmemiştir.)

Marxist Literary Theory (Marxist Edebiyat Kuramı)

(Türkçe’ye çevirilmemiştir.)

Towards a New Left Theology (Yeni Bir Sol Teolojiye Doğru)

(Türkçe’ye çevirilmemiştir.)

Scholars and Rebels

(Türkçe’ye çevirilmemiştir.): Kitaba entelektüel tanımlamalarıyla başlayan Eagleton, 19. yy.da İrlanda’daki aydın sayılabilecek grupları incelemektedir.

The Truth About the (o)Irish (İrlandalılar Hakkında Gerçekler)

Türkçe’ye çevirilmemiş olan bu kitabı İrlandalılar ve İrlanda kültürü hakkında alfabetik maddelerden oluşmaktadır. Özellikle şehir efsanaleri tadında yazdığı bu espirili kitabında birçok kişinin varsaydığı, efsane olarak kabul ettiği kültürel özellikleri kendine özgü üslubuyla hicvedip analitik bir gözle gerçekleri ortaya koymaya çalışmıştır.