Türk Edebiyatı

Tercüman gazetesi Tarihi, Yazarları, Yayın Politikası, Hakkında Bilgi

TERCÜMAN İstanbul’da yayımlanan günlük siyasî gazete (kuruluşu 26 Mayıs 1955 – kapanışı 24 Haziran 2010).

Basında iktidar partisine karşı muhalefetin yoğun olduğu bir dönemde yayın hayatına giren Tercüman, Dr. Semih Tanca, Cemal Hünalp ve İzzet Oruz’un ortaklığıyle, Cihan Baban’ın yönetiminde çıkarıldı.

D.P. milletvekilliğini koruyan başyazar Cihat Baban’ın siyasî gözlemlerinin etkisiyle Tercüman, muhalefeti desteklemek yerine iktidarı eleştiren, orta sınıf tarafsız aydımn gazetesi olma yolunu seçti. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Yaşar Nabi, Kadircan Kaflı, Murat Sertoğlu v.d. yazarlardan oluşan yazı kadrosuna, açılan Fıkra Yazarı Yarışması’yle daha sonra iki ayrı ucun temsilcileri olan Emil Galip Sandalcı ile Ahmet Kabaklı da katıldı.

Ancak «Baban’ın elleri Meclis’te D.P.’yi alkışlayanlar arasında değildir» diyen başyazarın iktidar partisine karşı eleştirilerini hızlandırması, gazetenin ılımlı tutumuna ters düşünce Cihat Baban’ın yerini Peyami Safa aldı (1959). Bir süre sonra da gazete Nihat Karaveli ve Ragıp Kutman tarafından satın alındı. Bu dönemde Tercüman yeni sahiplerin siyasi görüşlerinin doğrultusunda bir parti gazetesi olma eğilimi gösterdi; fakat bir süre sonra kısa süreli bir tiraj düşüşünü, mali kriz izleyecek ve gazete işçilerin eline geçecekti. Türk basınında ilk defa çalışanların gazetesi olan Tercüman’ın imtiyaz sahiplisine sendika sözcüsü Semih Balcıoğlu getirildi. Başlığın üstündeki Halka ve Olaylara ibaresi de 10 ekim 1961’de Hadiselere şeklinde değiştirildi. Fakat sermaye yetersizliği ve gazeteyi biçimlendirememekten doğan güçlükler karşısında Kemal Ilıcak gazeteye ortak olarak alındı (15 haziran 1962). Kemal Ilıcak’ın yönetimindeki Tercüman’da ağırlık din konusuna verilmiş ve gazete tutucu aydın kesimin gazetesi olmuştu. Kuruluş yıllarında 33 000 olan tirajının 445 000’e ulaşması da bunu gösteriyordu. Tiraj yükselmesi gazeteye teknik yenilikler kazanma yolunu açtı, daha çok ve sürekli baskı olanağı sağlayan ofset tekniğinin uygulanmasına geçildi. Ankara, İzmir ve Adana baskılarını 1963’da başlayan Almanya baskısı izledi. Haftalık Spor, İnci magazin eki yayın hayatına girdi. Gazetenin yazı kadrosunda çeşitli zamanlarda Ali Rıza Alp, Tarık Buğra, Ergun Göze, Celâl Yardımcı, Ali İhsan Göğüş, Murat Sertoğlu, Ulvi Yenal, Rauf Tamer ve Güneri Civaoğlu yer aldılar.