Tekezade Sait Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

TEKEZADE SAİT (1870-1913)

Türk, ressam. Gerçekçi portreleriyle tanınmıştır.

İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. 1898’de Sanayi-i Nefise Mektebi’ni (sonra Güzel Sanatlar Akademisi, bugün Mimar Sinan Üniversitesi) birincilikle bitirdi. 1908’de Kabataş Sultanisi’nde resim öğretmenliği yapmaya başladı. Resimleriyle çeşitli sergilere katıldı. Osmanlı Ressam Cemiyeti dergisinin yayımlanmasına katkıda bulundu.

Tekezade Sait, Türk resim sanatında portre konusundaki sanatçıların başında gelir. O, insan resmi yapmanın pek yaygın olmadığı dönemde oldukça gerçekçi portre çalışmaları gerçekleştirmiştir. Aslında resimde insanı konu eden anlayış, Türk resmine Osman Hamdı Bey ile yerleşmeye başlamıştır. Doğal olarak Osman Hamdi’nin yöneticilik ve öğreticilik yaptığı Sanayi-i Nefise Mektebi öğrencileri de bundan etkilenmişlerdir. Tekezade Sait’in portreleri bu bağlamda değerlendirildiğinde, onun akademik öğretiyi başarılı bir biçimde uyguladığı görülür. İncelediği tiplerin psikolojik yapılarını tuvaline aktarmaya çaba göstermiştir. Örneğin Zül’ü Namesud (Mutsuz Kişi) adlı resminde sorunlar içinde bunalmış bir insanı betimlemiştir. Gene aynı yılların ürünü ve ona mezuniyeti sırasında birincilik kazandırmış olan ihtiyar Yahudi portresi de modelin ruh durumunu ortaya koyan bir resimdir. Soyut bir boşlukta, simetrik bir kompozisyon içinde ele alınmış portrede, sakaldaki ve göz çevresindeki ayrıntılar büyük bir titizlikle işlenmiştir. Renkler ise, doğadan kopuk değildir. Elde bulunan resimlerinin azlığına karşm bilinen birkaç yapıtı, Tekezade Sait’e Batı anlamındaki Türk resim sanatının başlangıcında önemli bir yer sağlamıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Bir Derviş, ykş. 1901; Zül’ü Namesud, ykş. 1902; Büyük Kulaklı Adam, ykş. 1902; İhtiyar Yahudi, 1903, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Çallı’mn Portresi, 1905, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Kendi Portresi.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi