Edebiyat

Taşköprüzade Ahmed Efendi Kimdir, Hayatı, Eserleri

Taşköprîzâde Ahmed Efendi (Bursa 1495-İstanbul 1561) Osmanlı alimi.

Cengiz istilâsı sırasında İran üzerinden Anadolu’ya göç ederek Kastamonu’nun Taşköprü kasabasında yerleşmiş ve birçok ilim adamı yetiştirmiş olan meşhur Türk ailesi Taşköprîzâdelerden Muslihiddin Efendi’nin oğludur. İlk tahsilini devrin tanınmış âlimlerinden babası ve amcasının yanında yaptı. Ankara, Amasya, Bursa ve İstanbul’da çeşitli kimselerden hususî dersler aldı. İlk olarak 1525’de Dimetoka’da Oruç Paşa Medresesi nde müderris oldu. Sırayla İstanbul Hacı Hasan Medresesi, Üsküp İshak Paşa Medresesi, tekrar İstanbul ve Edirne ile Bursa’da bulundu. 1551 de İstanbul kadılığına getirildi, 1554’de gözleri görmez hale gelince, kendiliğinden ayrıldı. Bu tarihten sonra, gözleri görmemesine rağmen, ölünceye kadar birçok eser yazdırttı. Hepsi Arabça olarak kaleme alınan bu eserlerin başlıcaları şunlardır:

Eserleri (başlıca)

  • Miftâhii’s-sade ve misbâhü’s-siyâde (oğlu tarafandan Mevzuatü’l-ulûm adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir),
  • Şakâyıku’n-Nu’maniyye (Osman Gazi’den başlayarak ilk on padişah devrinde Osmanlı ülkesinde yetişen 502 zatın biyografisini ihtiva eder, bunun da birkaç tercümesi olup en meşhuru Mecdi Efendi’nindir),
  • Nevâdirü’l-ahbâr, Risale fî ilmi âdâbi ‘l-bahs,
  • Seyyid Şerif Haşiyesi.

İlgili Makaleler