Edebi Şahsiyetler

Tamer Başoğlu Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BAŞOĞLU, Tamer (1938)

Türk heykelci. Anıt-heykele çağdaş anıtçılık kavramı açısından yaklaşmıştır.

Nazilli’de doğdu. 1960’ta mezun olduğu İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde Belling, Hadi Bara ve Zühtü Müritoğlu’nun öğrencisi oldu. 1961 ’de Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nde Prof. Podimani’ nin derslerini izledi. 1965’te asistan olarak girdiği Güzel Sanatlar Akademisi’nde profesörlüğe dek yükseldi.

1969’da Devlet Resim Heykel Sergisi ikincilik ödülünü, 1971’de de TRT Heykel Ödülü’nü kazandı. 1967’de Paris Genç Sanatçılar Bienali’ne, 1971’de Paris Bienali’ne katıldı.

Başoğlu’nun ilk çalışmaları soyut niteliktedir. Tahta, taş, demir ve bakır gibi çeşitli malzemelerin bir arada kullanıldığı bu yapıtları oluşturan ana kitleler kendilerini bağlayan metal öğeler aracılığı ile hareket ettirilebilir bir biçimde donatılmıştır. Sanatçının İzmir Resim ve Heykel Müzesi’ndeki Kinetik Heykel’inde ise aynı nitelikler, hareket ile değişen bir ışık kaynağından, pleksiglas levhalar üzerine düşen ışık ile bütünleşir.

Başoğlu malzeme kullanımında ve tekniklerin denenmesinde çeşitliliğe ve yeniliğe açık bir sanatçıdır. 1966’da Türkiye’de ilk poliyester dökümü gerçekleştirdiği gibi, eskiden kullanılan, ancak sonradan gözden düşen ve dökümde ayrıntılı noktalarda daha iyi sonuç alınmasını sağlayan “dökümde mum yok etme” (cire perdue) tekniğinin yeniden canlanmasında da etkin bir rol oynamıştır.

1966’dan bu yana daha çok anıt-heykel alanındaki ürünleriyle dikkat çekmiştir. Orta Doğu Teknik Üniversitesinin açtığı yarışmayı kazanarak gerçekleştirdiği Bilim Ağacı olarak da bilinen Atatürk Anıtı Türkiye’deki ilk soyut anıttır. Bu yapıtıyla sadece karşıdan seyredilen anıt düşüncesini terk eden Tamer Başoğlu, seyredenin yapıtın içine girmesine ve onu her açıdan görebilmesine olanak tanıyan, anıt ile seyretme eylemi arasındaki durağan ve edilgen ilişkiye daha dinamik ve yaşayan bir boyut kazandırılmasını amaçlayan çağdaş anıt anlayışı doğrultusunda çalışmalarını Atçah Kel Mehmet, İzmir-Karşıyaka’da-ki Atatürk ve Kadın Hakları adlı başka anıtları ile de sürdürmüştür.

•    YAPITLAR (başlıca): Kompozisyon, demir-ağaç, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Döner Heykel, demir-aeaç, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Siyah Beyaz Heykel, ağaç, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Kinetik Heykel, İzmir Resim ve Heykel Müzesi; Atatürk Anıtı, 1966, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kampüsü; Atçah Kel Mehmet Anıtı, 1969; İstanbul Ticaret Odası, dekoratif panoları, 1969; Kâzım Karahekir Anıtı, 1970; Samandağ Anıtı, 1971, Hatay; Atatürk ve Kadın Hakları Anıtı, 1972, Karşıyaka/îzmir; Konya Ereğli Anıtı, 1973-1983.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler