Filozof Biyografileri

Sylvester Gogotski Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GOGOTSKİ, Silvester (1813-1889)

Rus, filozof. Dinden kaynaklanan İdealizm öğretisini savunmuş, Rusya’da felsefe sözlüğü yazan ilk kişi olmuştur.

Silvester Silvestroviç Gogotski, 1813’te doğdu, 1889’da öldü. Kiev İlahiyat Akademisi’ni bitirdi. 1841-1851 arası bu okulda Lehçe, Almanca ve felsefe okuttu. 1851 ’de Kiev Üniversitesi’nde felsefe profesörü oldu. Kant felsefesi, Hegel diyalektiği ve Orta Çağ felsefesiyle ilgilendi. Rusya’da felsefe alanında en önemli çalışmalardan biri olan ve ansiklopedi niteliği taşıyan Filosofkiy leksikon’u (“Felsefe Sözlüğü”) düzenledi.

Bir yandan varolan düzeni yok etmeye çalışan Nihilizm’in geliştiği, diğer yandan tarihe Hegelci bir yaklaşım getiren görüşlerin önem kazandığı 1850 Rusyası’nda yaşayan, Gogotski’nin din inancı, felsefesini derinden etkilemiştir. Gogotski, dizgesini bütünüyle yadsımamakla birlikte, düşüncede salt kategorileriyle Özdekçilik’e yaklaştığı için Hegel’i eleştirir.

Gogotski’ye göre Özdekçilik, Tanrıtanımazlık’a yol açtığı için, yadsınmalıdır. Özdeksel ve tinsel , dünyada, ilkelden yetkine doğru aşamalı bir gelişme görülür. Bu oluşun uyum ve ardı ardınalığı, tanrısal güce bağlıdır. Tanrısal varlık düşüncesi, insanın içinde bulunur. Her felsefe düşüncesinin yetkinliği ve yeterliliği, bu gücü açıklama biçimine bağlıdır.

İdealizm ve dini böylece birleştiren Gogotski, Kant’ı da bu yaklaşımla eleştirir. Ona göre Tanrı düşüncesini bilincin gerisinde bıraktığı için, Kant öğretisi, dinsel idealizmle bağdaşmaz.

Gogotski’nin felsefe ve felsefe tarihi çalışmalarını, döneminin önemli nihilisti Pisarev eleştirmiş, onları “felsefe içermeyen aşırı Mistisizm” ve “ölü kuram” olarak tanımlamıştır. Buna karşılık dönemin idealistleri tarafından Gogotski’nin görüşleri benimsenmiş ve değerli bulunmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Kritiçeskiy vzglyad na filosofiyu Kanta, 1847, (“Kant Felsefesi’nin Eleştirisi”); Filosofskiy leksikon, 4 cilt, 1857-1873, (“Felsefe Sözlüğü”); Dialektiçeskaya sistema Gegelya, yiyo dostonoinstva i nedostatki, 1860, (“Hegel’in Diyalektik Dizgesi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi