Sultan Murat Türbesi -Kosova, Priştine- Tarihçe, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Hudâvendigâr Meşhedi. Kosova’da I. Murad Hudâvendigâr’in şehid edildiği yerde inşa edilen türbe.

Üsküp-Priştine yolundan şehre girme­den Mitroviça’ya ayrılan yolun sağındaki bir tepenin üstünde bulunan Gazi Mestan Türbesi geçildikten sonra düzlükte yer al­maktadır. Birleşik Sırp ordusu ile I. Mu­rad İdaresindeki Osmanlı kuvvetleri ara­sında meydana gelen I. Kosova Savaşı (1389) bu bölgede yapılmış, Osmanlı or­dusunun zaferinden sonra I. Murad sa­vaş alanında Miloş Obiliç adında bir Sırplı tarafından şehid edilmişti. Genellikle ka­bul edildiğine göre, I. Murad’ın burada tahnit edilen cesedinden çıkarılan iç or­ganlarının gömüldüğü yerde sembolik olarak bir türbe yapılmış, naaşı ise Bur­sa’ya götürülerek Çekirge semtinde Hudâvendigâr Külliyesi’ndeki hazîreye defnedilmiştir. Kosova’daki türbe Rumeli’de bulunan birçok gazi-eren türbesi gibi açık bir türbe olmalıdır. Bu türbeyi II. Kosova Savaşı’nın (1448) M. Murad tarafından ka­zanılmasına kadar geçen süre içinde Sirp-lar’ın sağlam bırakmış olduğunu düşün­mek zordur. Bu sebeple türbenin günü­müze kadar gelen mimarisinin esası, bü­yük ihtimalle II. Kosova Savaşı’nın ardın­dan ve Makedonya’nın kesin olarak Os­manlı topraklarına katılmasından sonra yapılmıştır. Neşrî, Fâtih Sultan Mehmed’in 859’da (1455) çıktığı Sırp seferinde Novoberda Kalesi’ni fethettikten sonra I. Mu­rad’ın şehid olduğu yerde konakladığını, onun ve diğer şehidlerin ruhu için ihsan­larda bulunduğunu söyler.

Kosova’nın Türk idaresine girmesi üze­rine mesnedin çevresine müslüman halk yerleştirilerek bunların vergiden muaf tu­tulmasının kararlaştırıldığı 951 (1544) yı­lına ait Vuçitırn. Livösj Tahrir Defteri’n-den öğrenilmektedir. Türbe­nin mevcut binası, muhtemelen 1660’ta burayı bakımsız bir halde bulan Melek Ah­med Paşa tarafından yaptırılmıştır. Evli­ya Çelebi, Melek Ahmed Paşa ile 1660 yı­lına doğru Kosova sahrasını ve türbeyi zi­yaret ettiğini, yapının bakımsız olduğunu, halkın isteği üzerine Melek Ahmed Paşa’-nın türbeyi temizlettiğini, bir hafta için­de etrafını duvarla çevirip avlusuna bağ ve asmalarla 500 meyve ağacı diktirdiği­ni ve bir türbedar tayin ettiğini söyler; türbenin önemli bir ziyaretgâh olduğu­nu, çevresinde 10.000 kadar şehid yattı­ğını da belirtir.     

Türbe, 1845’te Rumeli valisi serasker Hurşid Paşa tarafından esaslı bir şekilde tamir ettirilmiş, 1848’de türbedar için bir ev yaptırılmıştır. 1866 yılında yeni bir ta­mir gören türbenin sağ tarafına II. Abdülhamid tarafından tamiri sırasında bir selâmlık binası eklenmiştir. Girişteki dört sütunlu sundurma büyük ihtimalle bu tamirlerde inşa edilmiştir.