Sultan Abdülmecid Kimdir, Hayatı, Dönemi, Olayları

ABDÜLMECİD (1823-1861)

Osmanlı padişahı. Saltanatı sırasında çeşitli yenilikler yapmış, Tanzimat Fermanı’nı ilan etmiştir.

25 Nisan 1823’te, İstanbul’da doğdu. 25 Haziran 1861’de aynı yerde öldü. II. Mahmud’un oğludur. Sarayda öğrenim gördü. Babasının ölümü üzerine Temmuz 1839’da padişah oldu.

Abdülmecid’in tahta çıkışından kısa bir süre önce Osmanlı ordusu Nizip’te Kavalalı Mehmed Ali Paşa güçlerine yenilmişti. Hemen ardından Kaptan-ı Derya Hain Ahmed Paşa, Osmanlı donanmasını kaçırarak Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’ya teslim etti. Abdülmecid bu yenilgiler ve kayıplar üzerine halkın ve Avrupa devletlerinin desteğini sağlamak amacıyla bir dizi yeniliklere girişti. O sırada Avrupa’dan yeni dönmüş olan Hariciye Nazırı Mustafa Reşid Paşa’nm da önerileriyle Kasım 1839’da Gülhane Hatt-ı Hüma-yunu’nu yayımladı.Abdülmecid, Tanzimat diye anılan yeni bir dönemi açan bu fermanla imparatorluk sınırları içindeki Müslüman olan ve olmayan bütün halklara eşit haklar tanınacağına, mal, can ve inançlarının güven altında olacağına, vergi ve askerlik yükümlülüklerinin bir düzene bağlanacağına söz veriyordu. Bu konuların çıkarılacak yasalarla güvenceye bağlanacağını ve yasaların uygulanmasından da kendisinin sorumlu olacağını söylüyordu.

Kasım 1840’ta Mısır valiliğinin babadan oğula geçmek koşuluyla Mehmed Ali Paşa’ya bırakılması, buna karşılık Suriye’nin Osmanlı Devleti’ne geri verilmesi kararlaştırıldı.

Ardından, Temmuz 1841’de boğazlar sorununu çözüme kavuşturan Londra Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti’nin boğazlar üzerindeki egemenliği yeniden belirlendi ve yabancı savaş gemilerinin boğazlardan geçemeyeceği kabul edildi. Bu antlaşmanın ardından gelen barış döneminde Abdülmecid yenileşme hareketlerini gerçekleştirmeye çalıştı. Daha sonra 1848 Fransız Devrimi’nin etkisiyle Balkanlar’da ayaklanmalar baş gösterdi. Avusturya’ya karşı bağımsızlık mücadelesine girişen Macarlar, Rus-lar’m da yardım ettiği Avusturya ordusuna yenilince Osmanlı Devleti’ne sığındılar. Ardından Eflâk ve Boğdan yöresindeki Romenler ayaklandı. Bu ayaklanmayı bastırmak için Osmanlılar ve Ruslar güç gönderdiler. Mayıs 1849’da yaptıkları Baltalimanı Antlaşması’yla ortak tavır almaya karar verip sorunu geçici bir çözüme bağladılar.