Souphanouvong Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

SOUPHANOUVONG (1902-9 Ocak 1995)

Laoslu siyaset ve devlet adamı* Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin ilk devlet başkanıdir.

13 Temmuz 1902’de Luang Prabang’da doğdu. Bazı kaynaklar doğum tarihini 1909 ve 1912 alarak da vermektedir. Babası Fransız yönetimi altırtdsdti Laos’ un genel valisi olan prens Boun Khoung idi. Fransa’da Ecole National des Ponts et Chaussees’de inşaat mühendisliği öğrenimi gördü.

1938’de ülkesine döndükten sonra Fransız sömürgeciliğine karşı verilen bağımsızlık mücadelesinde etkin bir biçimde yer aldı. II.Dünya Savaşı sırasında Laos’u işgal eden Japonya’nın çekilmesi üzerine Fransızlar yeniden ülkeye girince Lao Issara (Özgür Lao) direniş örgütünün diğer önderleriyle birlikte Tayland’a kaçtı. 1949’da Fransa’nın Laos’un içişlerinde özerk yarı bağımlı bir devlet olmasını kabul etmesi Lao Issara hareketi içinde bölünmelere yol açtı. Souvanna Phouma önderliğindeki bir grubun Laos’a dönerek yeni yönetimi desteklemelerine karşı, Tayland’da kalan Souphanouvong direnişi sürdürmek
amacıyla Pathet Lao (Lao Ülkesi) adlı örgütü kurdu.

1953’te Laos’un bağımsızlığını kazanmasından sonra da ABD yanlısı kralcı güçlere karşı Vietnam’daki Viet-Minh kuvvetlerinin desteğiyle savaşı sürdüren Pathet Lao 1956’da NLHS (Neo Lao Hak Sat-Lao Yurtsever Cephesi) adını aldı. NLHS’nin ülkenin kuzeydoğusunu bütünüyle ele geçirmesinden sonra 1957’de Souphanouvong’un üvey kardeşi olan tarafsızlık yanlısı Souvanna Phouma başkanlığında NLHS’ nin de yer aldığı bir koalisyon hükümeti kuruldu. Yeni hükümette planlama, kalkınma ve şehircilik bakanı olan Souphanouvong 1958’de ABD’nin baskısıyla hükümetin düşürülmesinden bir yıl sonra tutuklandı. Ancak, 1960 Mayıs’ında kaçmayı başararak NLHS kuvvetlerinin başında direnişi sürdürdü.

1961-1962 yıllarında toplanan Cenevre Konferansına NLHS temsilcisi olarak katılan Souphanouvong, 1962’de kralcıların, NLHS’nin ve Souvanna Phouma önderliğindeki tarafsızların katıldığı ulusal birlik hükümetinde iktisat ve planlama bakanı oldu. Ancak artan görüş ayrılıkları üzerine ertesi yıl hükümetten çekilip ülkenin kuzeydoğu bölgesine döndü. 1965’ten sonra genel seçimlere katılmayı reddederek bu bölgede bağımsız bir yönetim kurdu. 21 Şubat 1973’te Laos’taki savaş durumuna son vermeyi öngören Vientiane Antlaşması’nın imzalanmasında önemli bir rol oynadı ve 1974 Nisan’ında yeni bir koalisyon hükümeti kurulunca Birleşik Ulusal Siyasi Konsey’in başkanlığını üstlendi. Laos Yurtsever Cephesi’nin 1975 Ekim ve Kasım seçimlerini kazanmasından sonra Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti devlet .başkanlığına ve Yüksek Halk Konseyi başkanlığına getirildi. 1979’da NLHS’nin yerini alan Ulusal Kalkınma İçin Laos Cephesi’nin başkanı oldu. Sıkı ilişkiler içinde olduğu Vietnam’a yakın bir dış siyaset izleyen Laos Devrimci Halk Partisi’nin politbürosunda da görev alan Souphanouvong, 1986’da cumhurbaşkanlığından istifa etti.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi