Tarihi Şahsiyetler

Sokollu Mehmet Paşa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

MEHMED PAŞA [Sokollu] (1506-1579) Osmanlı sadrazamı. I.Süleyman, II. Selim ve III.Murad dönemlerinde 15 yıla yakın sadrazamlık yapmış, devlet yönetiminde büyük güç kazanmıştır.

Bosna’da Vişegrad Sancağı’nın Rudo Bucağı’na bağlı Sokoloviç köyünde doğdu, 12 Ekim 1579’da İstanbul’da öldü. Asıl adı Bayo’dur. Müslüman olduktan sonra Mehmed adını almış, boyunun uzunluğu nedeniyle de Osmanlı tarihinde “Tavîl” (uzun) lakabı ile adaşlarından ayrılmıştır. Babası, sonradan Müslüman olan Cemaleddin Sinan Bey’dir.

Mehmed Paşa çocukluğunda rahip olan dayısının yanında eğitim gördü. On üç yaşına değin Taşlıca yakınındaki bir manastırda kaldı. 1519’da, bu yöreye “devşirme” göreviyle gelenlerce beğenildi. Ailesinden alınarak Edirne Sarayı’na getirildi. Burada eğitim gördü. Bir süre sonra İstanbul’a gönderildi. I.Süleyman’ın [Kanuni] özel hizmetine verildi. Enderun aşamalarından geçerek rikâbdar, çuhadar ve silahdar oldu. 1530’da, Bosna’daki aile bireylerini de İstanbul’a getirtti. On yıl, sarayda Çeşnigirbaşı görevinde bulundu. 1541’de büyük kapıcıbaşı oldu.

1546’da saraydan ayrıldı. O yıl ölen Barbaros Hayreddin Paşa’nın ardılı olarak kaptan-ı deryalığa atandı. Trablusgarb seferine katıldı. Barbaros’dan boşalan bu önemli görevde, denizci olmadığı halde başarı gösterdi. Tersanenin yenileştirilmesini gerçekleştirdi. 1549’da Rumeli beylerbeyliğine atandı. 1551’de Erdel seferi ile görevlendirildi. 80.000 kişilik bir ordu ile Tuna’yı geçerek bazı önemli kaleleri aldı. Tamışvar Kalesi’ni kuşattı. Kış yaklaşınca Belgrad’a çekildi. 1552’de, Erdel serdarlığma atanan Ahmed Paşa’nın komutası altında,Tamışvar’ı fethetti. Bu yılın sonunda Anadolu’ya geçerek Tokat’ta kışladı. 1553’te İran’a açılan sefere katıldı. 1554’teki Nahcivan seferinde, çok iyi silahlanmış Rumeli ordusunun komutanlığını yaptı. Gürcistan’daki kalelerin alınmasında büyük başarılar elde etti. Vezirlikle ödüllendirildi. Kısa bir süre sonra da üçüncü vezir olarak kubbealti vezirleri arasına katıldı.

İlgili Makaleler