Siyâseten Katl

“Siyaset” yoluyla uygulanan ölüm cezası (bk. Siyâset). Siyâseten kati cezasını gerektiren başlıca suçlar şu şekilde zikredilebilir: Devlet başkanının meşru emirlerine, âmme intizamını temin için çıkarılan kanun ve nizamlara aykırı olarak işlenen ağır cürümler, memuriyet nüfuzunun kötüye kullanılması ve devletin itibarını zedeleyici yollara tevessül edilmesi gibi davranışlarda ısrar cemiyette huzursuzluğu ciddî bîr biçimde körükleyen davranışlar (“sâî bi’l-fesâd”). Osmanlılar zamanında, bu cezanın uygulanması meyanında, Topkapı Sarayı’nda başların kesildiği çeşmeye “siyâset çeşmesi” (diğer adı “cellât çeşmesi”) denmiştir.

Osmanlıda Fatih Sultan Mehmed’in Kanunname’sinde yer alan,

“Ve her kimesneye evlâdımdan saltanat müyesser ola, karındaşların nizâm-ı âlem içün katletmek münâsibdir. Ekseri ulemâ dahi tecviz etmiştir. Anınla âmil olalar”

cümleleriyle şekil alan kanunla bir çok padişahın uyguladığı kardeş katli vakaları siyaseten katl olarak değerlendirilir.