Nedir ?

Siroz Nedir, Siroz Tedavisi, Belirtileri

Siroz; karaciğer fonksiyonlarının kaybıyla sonuçlanan, normalde karaciğerde bulunan lobül işlevsel birimlerinin sertleşme ve nebdeleşme ile yerini geri dönüşümsüz fibrozis dokusunun aldığı patolojik duruma verilen addır. Ancak bu terim hemen her zaman kronik karaciğer iltihabı için kullanılır.

Siroz sözcüğü Antik Yunanca’da portakal sarısı ya da koyu sarı renk anlamına gelen “scirrhus” sözcüğünden kaynaklanmakla birlikte ilk defa 1826 yılında Laennec tarafından kullanılmıştır.

Türkiye’de sirozun en sık nedenlerinden ikisi viral hepatit enfeksiyonları ve alkol kullanımıdır.

Belirtileri

  • Karaciğer çevresinde kaşıntı
  • Kaşıntıyla beliren 30 dakikayı aşkın normal dışı ağrılar
  • Devamlı veya 5 dakika aralıklarla gelen mide bulantıları
  • Nefes darlığı aşrı şişkinlik hissi
  • Karaciğer içinde batma hissi
  • Çok aşırı terleme ve bayılma krizleri
  • Sürekli uyuma isteği
  • Karaciğerin yavaş veya normal dışı çalışması
  • Tuvalette çıkan kanlı dışkı ile birlikte gelen deri parçaları
  • Karaciğerin eğrileşmesi ya da omurgaya batması.
  • Omurilikteki kemiklerin çok aşırı büzüşmesi.
  • Sindirim zorluğu veya karaciğerde iç tıkanıklığı
  • Karında anormal derecede şişme
  • Aşırı İdrar
  • Sık burun kanaması

Nasıl Oluşur?

Amerika’da siroz hastalığı en çok aşırı alkol tüketiminin sonucunda ortaya çıkıyor. Siroz aynı zamanda, kronik hepatit, kalıtsal hastalıklar, zehirli maddelere karşı uzun süre savunmasız kalma, belirli ilaçlar ve bağırsak ameliyatlarına yol açabiliyor. Siroz nedeniyle karaciğerde meydana gelen değişimler aşama aşama oluyor. İkl önce karaciğer hücreleri zarar görüyor. Eğer bu zarara neden olan etkenler devam ederse (örneğin hastalık veya aşırı alkol), karaciğer hücreleri ölmeye başlıyor. En sonunda normal karaciğer hücreleri yara dokuları halini alıyor. Bu yara dokuları karaciğerin pek çok fonksiyonunu gerçekleştiremiyorlar.

Teşhis

Tıbbi geçmiş ve fiziksel muayene sirozun teşhisinde çok önemlidir. Tıbbi geçmişiniz, doktorunuza sirozun nedenlerini belirlemede yardımcı olacaktır. Fiziksel muayenede ise hastalığın verdiği zararın boyutu tespit edilir.

Kan testleriyle karaciğerin ne kadar iyi çalıştına dair bilgiler elde edilir. Kan testleri ayrıca, hepatit B enfeksiyonu gibi siroza neden olabilecek etkenleri belirlemede yardımcı olur.

Hastalığın karaciğere verdiği zaarın bulunması için karaciğer biyopsisi yaptırmanız gerekebilir. Biyopsi yaptırmanız için mutlaka hastanede kalıyor olmanız gerekmez. Biyopsi yapılacak bölge öncelikle uyuşturulur, ve iğne derinizden karaciğerinize ulaşır. İğneyle test edilmek üzere karaciğerinizden doku alınır

Tedavi

Sirozdan zarar görmüş bir karaciğer, eski sağlıklı haline döndürülemez, ancak tedaviyle daha fazla zarar görmesi engellenebilir ve komplikasyonlar azaltılabilir. İlk önemli adım, eğer mümkünse zarara neden olan etkeni ortadan kaldırmak olacaktır. Örneğin, sirozun nedeni alkol tüketimiyse, hemen alkol almayı bırakmalısınız. Hepatite bağlı sirozların tedavisi değişik tipte hepatitlerin tedavisinde kullanılan ilaçlardan oluşacaktır, örneğin viral hepatit için interferon. Eğer sirozun nedeni bağırsak ameliyatıysa, ameliyat tekrar yapılmalıdır.

Her durumda, hastalığın sebebi ne olursa olsun, mutlaka sağlıklı bir diyet takip etmek gerekiyor, çünkü beden sağlıklı dokuları koruyabilmek için tavsiye edilen bütün besin maddelerine ihtiyaç duyuyor. Karaciğeriniz gereği gibi çalışmazsa, vitamin desteği ve diyetinizde buna yönelik değişiklikler yapmanız gerekebilir. Karaciğer neden zarar görürse görsün, daha fazla zararı önlemek için mutlaka alkol tüketimi bırakılmalıdır.

Siroz, bedeninizin başka bölümlerine de zarar verebilir. Örneğin karnınızda sıvı birikebilir. Veya yemek borunuzda meydana gelen kanama, kanlı kusmaya neden olur, veya midenizdeki kanam neticesinde, kanlı bağırsak hareketleri görülebilir. Karında sıvı birikmesi, ilaçla kontrol altına alınabilir. Midedeki ve yemek borusundaki kanamaları tedavi etmek için ameliyata ihtiyaç duyulabilir.

Karaciğer nakli en son tedavi yöntemidir. Eğer sirozun nedeni ortadan kalmışsa, örneğin alkol tüketimi bırakılmış veya kontrol altına alınmışsa ve yeterince sağlıklıysanız, karaciğer nakli bir tedavi seçeneği olabilir. Ancak karaciğer nakilleri oldukça pahalıdır. Ayrıca, nakli yapılabilecek bir karaciğer bulmak da çok uzun sürebilir.

Etkileri Ne Kadar Sürer?

Eğer siroz devam eder, ve gün geçtikçe daha da kötüleşirse, karaciğer hücreleri görevlerini yapamaz olurlar. Bu Durum ölümle neticelenir.

Eğer, siroz ilerlemez ve karaciğer daha fazla zarar görmezse, ağlıklı kalan hücreler karaciğerin fonksiyonlarını yerine getirmeye devam edecektir.

Kendime Nasıl Dikkat Edebilirim?

• Doktorunuzun önerilerini dikkatle takip edin.
• Diyetinizin doğru olduğunudan emin olun.
• Alkol içmeyin.
• Doktorunuzun önerileri doğrultusunda, karaciğerinize zarar verebilecek ilaçlardan uzak durun.

Sirozu önlemek için neler yapılabilir?

• Alkol tüketiminize limit getirmelisiniz: kadınlar için günde 1 kadehten fazla olmamalı, erkekler için ise içilen alkol miktarı 2 kadehi geçememeli.
• Hepatit B ve C hastalıklarına karşı ne tür tedbirler alabileceğinizi doktorunuzla görüşün.