Sir William Muir Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Sir William Muir (1819-1905) İskoç asıllı İngiliz şarkiyatçısı ve İslâm tarihçisi.

Glasgovv’da doğdu; Edinburg ve Glasgow üniversitelerinde okudu. 1837’den iti­baren otuz dokuz yıl süreyle Hindistan’da İngiliz Doğu Hindistan Şirketi’nin çeşitli yönetim kademelerinde, şirketin siyasî sta­tüsünün iptalinden sonra da yeni kuru­lan Hindistan Genel Valiliği hükümetinin Dışişleri Bakanlığı’nda ve koloninin kuzey­batı eyaleti başkan yardımcılığında bulun­du. Sipahi ayaklanması sırasında (1857) önemli görevler üstlendi ve Agra Correspondence During the Mutiny adlı ese­rinde (1896) bu ayaklanmayla ilgili anıla­rına yer verdi. 1876’da emekli olunca İn­giliz hükümetinin Hindistan İşleri Bakanı Lord Salisbury”nin davetini kabul ederek İngiltere’ye döndü ve Londra’daki Hindis­tan Konseyi’ne dahil edildi. Bu arada Ro-yal Asiatic Society’nin başkanlığına (1884) ve Edinburg Üniversitesi rektörlüğüne (1885-1903) seçildi. 1867’de şövalyelik (sir) unvanına lâyık görülen Muir, 2 Temmuz 1905’te öldüğünde ilmî çalışmalarından dolayı biri altın madalya olmak üzere çe­şitli ödüller almış, kendisine birçok üniver­site tarafından şeref doktoru payesi ve­rilmiş ve Edinburg Üniversitesi’nde adına bir enstitü Arap ve İsiâm araştırmaları açılmış bulunuyordu.

Asıl uzmanlık alanı, ağabeyi John Muir gibi Sanskrit dili ve edebiyatı olan, onunla birlikte Edinburg Üniversitesi’nde bu da­lın kürsüsünü kuran (1862) ve Kraliçe Vic­toria’nın Hintçe öğrenmesine yardım eden VVilliam Muir kendini daha çok Arap ve İs­lâm araştırmalarına vermiş ve asıl ününü bu alanda kazanmıştır. Ancak eserlerin­den, onun bu alana yönelmesindeki asıl sebebin ilim tutkusundan çok gerek üst düzeylerde görev yaptığı İngiliz sömürge idaresinin politikasına, gerekse dindar ki­şiliğiyle aktif biçimde katıldığı misyonerlik faaliyetlerine destek sağlamak, bu arada özellikle Kur’an’ın ve tefsir kaynaklarının gerçekte hıristiyan vahyini teyit ettiğini ispatlamak, İslâm’ı ve peygamberini ilmî tarafsızlıktan uzak yıkıcı eleştirileriyle yıp­ratmak olduğu anlaşılmaktadır. Muir, res­mî görevlerinin ve ilmî meşguliyetlerinin yanında eğitim faaliyetleriyle de ilgilenmiş ve soylu ailesinin servetinden de harcama yaparak Allahâbâd’daki Muir Koleji ve Üni­versitesi başta olmak üzere Hindistan’ın birçok yerinde hıristiyan eğitimi veren okul­lar açmıştır.