Sinan Paşa Kimdir, Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği

Sinan Paşa (Bursa veya Edirne 1437—İstanbul 1486) Devlet adamı, şair ve matematikçi.

Yaşamı

İstanbul’un ilk kadısı olan âlim ve şâir Hızır Bey’in oğlu Sinan Paşa’nın asıl adı Yusuf Sinaneddin’dir. Gençliğinde iyi bir tahsil gördükten sonra, kendi isteğiyle ilmiyye mesleğine girdi ve bir süre Edirne Darü’l-hadisi’nde müderrislik yaptı. Daha sonra vezirlik rütbesiyle İstanbul’a getirilerek (1470) Fatih Sultan Mehmed’e musahib ve hoca oldu. Bu arada padişah’ın gazabına uğrayarak, bir süre hapse atıldıysa da, devrin âlimlerinin protestoları üzerine, kadılık ve müderrislikle Sivrihisar’a gönderildi. II. Bayezid tahta geçince, tekrar müderris olarak Edirne’ye tayin edildi (1481).

Edebi Kişiliği ve Eserleri

Devrinin meşhur riyaziyecileri arasında da yer alan Sinan Paşa, şiirler de yazmış ve bilhassa nesirlerindeki secili üslubuyla bu türde bir çığır açmıştır. Sinan Paşa’nın, bir kısmı şerh ve hâşiye mahiyetindeki Ârabça eserleri yanında Türk Edebiyatında süslü nesrin en ilk ve en başarılı örneklerinden olan Tazarrûnâme, Maarifnâme (veya Nasihatnâme) ve Tezkiretü’l-Evliyâ adlarıyla üç büyük Türkçe eseri de bulunmaktadır. İslâm felsefesi, tasavvuf ve ahlâk konularını işleyen bu eserler, aynı zamanda devrin kültür ve dil anlayışını vermeleri bakımından da, Türk Edebiyat tarihi için ayrı bir önem taşır.