Tarihi Şahsiyetler

Sin-Itiro Tomonaga Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

TOMONAGA, Sin-İtiro (1906-1979)

Japon, fizikçi. Kuvantum elektrodinamiğinin kuramsal temellerini oluşturmuştur.

31 Mart 1906’da Tokyo’da doğdu, 8 Temmuz 1979’da aynı kentte öldü. 1929’da Kyoto Üniversite-si’ni bitirip, aynı üniversitede asistanlık yaparken Yukava ile birlikte çalıştı. 1932’de Tokyo’daki Fizik ve Kimya Araştırmaları Enstitüsü’nde Nişina’nın asistanı oldu. Leipzig Üniversitesi’nde bir yıl Heisen-berg’in yanında çalıştıktan sonra, 1941’de Tokyo’daki Bunrika Üniversitesi’nde (bugün Tokyo Eğitim Üniversitesi) fizik profesörlüğüne getirildi. 1956-1962 arası bu üniversitenin rektörlüğünü üstlenen, 1963’te Japonya Bilim Konseyi’nin başkanlığına seçilen To-monaga, kuvantum elektrodinamiğinin oluşturulmasındaki katkıları nedeniyle 1965 Nobel Fizik Ödülü’ nü Schwinger ve Feynman ile bölüştü.

Parçacıkların birbirleriyle ve elektromanyetik alanla etkileşmesini inceleyen kuvantum elektrodinamiğinin öncüsü Dirac’tır. Ancak, onun geliştirdiği matematiksel yöntemler, göreliliğe uygun dalga denklemine dayandığı ve örneğin Compton olayının deneylere uygun hesabının yapılmasına olanak sağladığı
halde, 1930’larda gerçekleştirilen elektromanyetik dalga saçılması deneylerinin birçok ayrıntısının hesaplanmasında yetersiz kalıyordu. Özellikle elektronların yük ve kütlelerinin hesabında çözümlerin ıraksak çıkması, başka bir deyişle yük ve kütle için sonsuz büyük değerler elde edilmesi, kurama duyulan güveni sarsacak önemli bir sakıncaydı. 1941 ’den başlayarak bu tutarsızlıklar üzerinde titizlikle çalışan Tomonaga, gerek kuvantum mekaniğinin, gerek Maxwell elektrodinamiği ile özel göreliliğin temel ilkelerinden yola çıkarak, kuvantum elektrodinamiğinin ilk tutarlı kuramını oluşturdu ve 1943’te yayımladı. Ne var ki, Japonca olarak yayımlanan bu kuramdan Batı dünyasının ancak 1948’de, makalelerin İngilizce çevirilerinin yayımlanmasından sonra haberi olabildi. Tomonaga, aynı yıllarda birbirlerinden bağımsız olarak benzer sonuçlara ulaşan Schwinger ve Feynman ile birlikte Nobel Ödülü’ne değer görülen bu çalışmasından başka, klasik elektrodinamik ve nötron fiziği üzerinde de önemli araştırmalar yapmıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler