Silezyalı Angelus kimdir? Hayatı
Silezyalı Angelus kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1624-1677) Alman ozan ve tanrıbilimci. Varlık birliği inancına, şiir diliyle bir felsefe çığırı niteliği kazandırmaya çalışmıştır. Gerçek adı Johannes Scheffler olan Silezyalı Angelus, Aralık 1624’te Breslau yakınlarında doğdu, 9.7.1677’de burada öldü. Gençlik döneminde Meister Eckhart, Tauler, Bochme gibi Alman mistiklerinin etkisi altında kalmış, önce Protestan iken sonra Katolik inançlarını benimsemiştir. Protestanlık’a bağlı kaldığı dönemlerde Württenberg dükünün doktoru olmuş, saray çevresinde büyük ilgi toplamıştır. Katolik inançlarını benimsedikten sonra Breslau piskoposuna yardımcılık etmiştir.
Silezyalı Angelus felsefeye şiirle girdi. Felsefe ve tanrıbilim konularını etkili bir şiir diliyle işledi. Ona göre tek varlık vardır, o da Tanrı’dır. Tanrı gerçeğine varmanın biri sevgi, öteki duygu olmak üzere iki yolu vardır.
Tanrı, özü sevgiyle yoğunlaşan, bütün varlık türlerini içeren, evreni kapsayan yüce varlıktır. Var olmak Tanrı’da olmaktır. Tanrı dışında varlık kavramı geçerli değildir. Özü gereği sevgi olan Tanrı, kendinden başka bir nesneyi sevmez, ona eğilim duymaz. Bu sevgi insan usunun kavrayış gücünü aşan, tanrısal varlığın enginliğinden doğan, yine Tanrı özüne yönelen üstün bir duygu yoğunlaşmasıdır. Tanrı’nın kendi kendini sevmesi özü gereğidir.
Silezyalı Angelus’a göre Tanrı, özünde taşıdığı yoğun sevgi etkisiyle, kendini insan biçimine dönüştürür. Bu nedenle Tanrı ile insan özdeştir; insan Tanrı’dır, Tanrı insandır. Bu karşılıklı dönüşmede egemen ilke sevgidir. Sevgi, aşama aşama yükselerek insanı Tanrı’laştırır. Tanrı özünde, gene Tanrı’nın kendisine yönelerek Tanrı’yı insanlaştırır. Bu nedenle ne insan olmadan Tanrı, ne de Tanrı olmadan insan olabilir.
Silezyalı Angelus, başta Fichte olmak üzere, kendinden sonra gelen birçok ozan ve bilgeyi etkilemiş, varlık birliği görüşünün bir felsefe sorunu olarak gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Kerrubi Gezgini
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 6. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983