Seyyid Mahmud Hayrani Kısaca Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

MAHMUD HAYRANİ ( ? – 1268)

Türk, sufi. Anadolu’da insan sevgisinden kaynaklanan bir inancın yayılmasına öncülük edenlerdendir.

Yaşamı konusunda ayrıntılı bilgi yoktur. Akşehir’de öldü. Gerçek adı Mahmud’dur. Seyyid ve Hayrani sanlarını Hacı Bektaş Veli ile tanıştıktan sonra almıştır. Bir söylentiye göre önce Mevlânâ Celâleddin Rûmi’yle yakınlık kurmuş, sonra Hacı Bektaş Veli’nin ününü duyunca bir arslanın sırtına binmiş, canlı bir yılanı da kamçı olarak eline almış, çevresine toplanan Mevleviler’le Sulucakarahöyük’te onu görmeye gitmiş. Onun geldiğini duyan Hacı Bektaş Veli de bir kayaya binerek karşılamaya çıkmış. Mahmud, kayayı yürüten Hacı Bektaş Veli’yi görünce utanmış, saygısızlık ettik, biz canlı arslana bindik, o cansız kayayı yürütüyor diyerek Hacı Bektaş Veli’nin eteğine kapanmış. Hacı Bektaş Veli de ona “hayranım” demiş, onun adı böylece Mahmud Hayrani kalmış. Peygamber soyuna olan yakınlığı ya da aşırı sevgisi nedeniyle “seyyid” sanını da almıştır.

Bütün yazılı kaynaklarda Seyyid Mahmud Hayrani olarak geçen Mahmud’un başlıca özelliği bir inanç niteliğine bürünen insan sevgisiyle dolu oluşu, onu yaymaya çalışmasıdır. Özellikle Hacı Bektaş Veli’yle sağladığı yakınlık Bektaşiler arasında büyük bir saygınlık kazanmasına yol açmıştır. Akşehir’de, kendi adını taşıyan mahallede, bir türbesi vardır.