ŞERÎF MURTAZÂ KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ

Ebü’l-Kaasım, Alî, b. et-Tâhir b. Ahmed, Irak’ta yetişmiş olan Şia ülemâsındandır. (355) senesi Bağdat’ta doğmuş, (436) târihinde Bağdat’ta ve­fat edip hânesindeki husûsî bir kabre defnedilmiştir.

Kudret-i  İlmiyyesi Ve Tefsirdeki  Mesleği:

Şerîf Murtazâ, asrında Irak’ın muktedir bir âlimi sayılıyordu. Tefsirde, Um-i kelâmda, şiir ve edebde bir üstâz idi. Beliğ yazıları, lâtif manzumeleri vardır. İmâm Alî Hazretlerine nisbet edilen Nehcü’l-Belâğa’yı ya bu zât ve­ya biraderi Şerif Radî cem’ ve tertîb etmiştir. İbn-i Nubâte’den Müfîd Ebû Abdi’llâh Muhammed’den ilim ahzetmiştir.

Şerîf Murtazâ tefsîr’e dâir yazılarında lisan, belagat i’tibâriyle büyük bir iktidar göstermiş, bâzı kelimât-ı Kur’âniyyenin mânâlarını ta’yîn için müteaddit Arapça beyitler zikretmiştir. Dirayet sahasında görülen bu iktidarı, rivayet tarîkında görülmemektedir, kendi mezhebini te’yid ve tervîc için zikrettiği hadisler, yaptığı tevcihler tetkike muhtaçtır. Hattâ kendisinin gulât-ı Şia’dan olduğu da mervîdir. Maahâzâ kabule şâyân bir kısım derin tevcihleri, te’villeri de vardır.

Emâlî adb eserinin ikinci meclisinde^[347] âyet-i celîlesine dâir güzel ma’lûmât vermekte ve suâle mutabık olan cevap veril­miş olduğunu isbât etmektedir.

Kırk altıncı meclisinde de^[348] âyet-i kerîmesine, dâir âlimâne tevcihlerde bulunmuş, yapılan dualara ne veçhile   câ-bet-i İlâhî vuku’ bulduğunu tavzihe çalışmaktadır.

Müellefâtı: Tefsîre, hadîse, edebiyyâta dâirdir. Buna  da denilir. Fıkha dâirdir. Bunlar matbû’dıırlar. on binden ziyâde ebyâti hâvidir.

Me’hazlar:  Mu’cemü’l- Üdebâ, Vefeyâtü’l-A’yân,  EI-AMâm,  Mu’cemü’l-Matbûât,  Keşfü’z-Zünûn.^[349]

KAYNAK: Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Tefsir Tarihi (Tabakatü’l-Müfessirin), Bilmen Yayınevi