Selahattin Batu Kimdir, Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Selahattin Batu. Oyun ve deneme yazarı, şair, veteriner (Gelibolu 25 Aralık 1905 – İstanbul 24 Mayıs 1973).

Yaşamı

Lapseki İlkokulu’nda, Gelibolu İdadîsi’nde okudu (1921), İstanbul Yüksek Veteriner Okulu’nu bitirdi (1925). Aynı okula asistan oldu. 1927’de Ziraat Vekâleti tarafından Almanya’ya gönderildi. İki yıl Hannover Yüksek Veteriner Okulu’nda, iki yıl da Berlin Ziraat Fakültesi’nde ihtisas yaptı (1931). Türkiye’ye döndükten sonra Ziraat Vekâleti Zootekni Danışmanlığı’nda görevlendirildi. Yüksek Ziraat Enstitüsü açılınca bu kurumda aynı göreve getirildi (1933), Ankara Ziraat ve Veteriner Fakültesi’nde doçent (1938), sonra profesör oldu (1941). 1969’da Zootekni profesörlüğünden emekliye ayrıldı. Bu meslek döneminde çeşitli bilimsel çalışmalar yaptı, yazılar yazdı. 24 Mayıs 1973 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti.

Edebi Çalışmaları

Selâhattin Batu, şiir, deneme ve tiyatro alanında da verimli oldu. 1942’den itibaren Ulus gazetesine sürekli yazılar yazmış, 1947’de de Suut Kemal Yetkin ile birlikte bir yıl kadar haftalık Sanat ve Edebiyat Gazetesi’ni çıkarmıştı. Hisar, Varlık, Türk Dili, İstanbul, Tercüme ve Çağrı gibi dergilerde de yazan Batu, yakın arkadaşlarının dediği gibi, gerçek bir klasik sanat kültürüyle yoğrulmuş, sağlam hümanist temellere dayanan bir edebiyat anlayışına bağlı ve hep o çizgide eser vermiş bir yazardı. Bir devre milletvekili olmuş, siyaseti, öteden beri meslek olarak benimseyemediği için tekrar kürsüsüne dönmüştü. Kavgadan, sanat dışı Iphigenia Tauris de (1942) hümanist bir temele dayanan başarılı bir tragedya denemesiydi. On yıl sonra kaleme aldığı Güzel Helena‘de, (1953) yine mitologyaya yönelmiş, evrensel değerler üzerinde durmuştu. Ankara’da Büyük Tiyatro’da Yunanlı rejisör T. Muzenidis tarafından sahneye konulan eser, 1957’de, Avusturya’da Bregenz’de yapılan Uluslararası Dram Yarışmasında 74 eser arasında ikinciliği kazandı.

Yazar aynı evrensel yönelimi daha sonra yazdığı Kerem ile Aslı (1943) ve Oğuz Ata (1955) adlı oyunlarında da gösterir. Yazarın oynanmamış ve basılmamış İki Rüzgâr Arasında adlı bir oyunu vardır.

Selahattin Batu. Adnan Saygun’un iki operasına libretto olan iki manzum oyun yazmıştır. Kerem operası 1953’te bestelenerek oynandı, Köroğlu operası da ilk olarak 1973 Uluslararası İstanbul Festivali’nde Açıkhava Tiyatrosu’nda sahneye konuldu. Yazar 1945’lerderı bu yana yazdığı bazı denemelerini ve dış ülkelere yaptığı gezilerle ilgili yazılarını şu kitaplarda toplandı: İnsan ve Sanat (denemeler, 1945), Romancero (yolculuk yazıları, 1953), İsviçre Günleri (yolculuk yazıları, 1970), Avusturya ve Venedik Günleri (yolculuk yazıları, 1970), İspanya Büyüsü (yolculuk yazıları, 1973).

Alman edebiyatından çeviriler de yayımlamış olan Selahattin Batu, şiirlerinde yalın bir dille anlık hayat parçalarının yansımalarını, doğa ve insan sevgisini işler. Gözlemler ve izlenimlerin vazgeçilmez olduğu şiirlerinde şekle ve bütünlüğe önem verdiği sezilir. Şiirlerini Bursa’da Yeşiller (1949), Rüzgârlı Su (1962) adlı iki kitabında toplamıştır.

Ayrıca, ağırlıkta zootekni konusu olmak üzere bilimsel çalışmalarıyle ilgili otuzdan fazla kitap ve birçok inceleme yayımladı.