Tarihi Şahsiyetler

Sedat Alp Kimdir, Hayatı, Kitapları, Eserleri, Hakkında Bilgi

ALP, Sedat (1913 – 9 Ekim 2006)

Türk arkeolog ve Hititolog. Karahöyük kazıları sonucunda, bölgede Hititler’in yerleştiğini ortaya koymuştur.

Selanik-Kareterye’de doğdu. İlköğrenimini Akhisar’da, ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. 1932’de hükümet tarafından Almanya’ya gönderildi. Leipzig ve Berlin üniversitelerinde Eski Anadolu dilleri ve kültürleri, Eski Çağ tarihi, arkeoloji, Hititoloji, Sümeroloji öğrenimi gördü. 1940’ta doktorasını aldı. 1941’de Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde Hititoloji doçenti olan Alp, 1949’da profesör, 1959’da da ordinaryüs profesör oldu. 1956-1958 arasında, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi dekanlığı yaptı.

1953’te Münster, 1979’da Münih üniversitelerinde konuk profesör olarak ders verdi. Londra, Berlin, Mainz, Paris ve Marburg’ta çağrılı olarak araştırmalar yaptı. Almanya, Fransa, İtalya, İsviçre, Çekoslovakya ve Japonya’nın çeşitli üniversitelerinde konferanslar verdi.

1946’da Türk Tarih Kurumu üyeliğine seçildi; 1982’de bu kurumun son başkanı oldu. Mainz Bilimler Akademisi’ne seçilen iki Türk bilim adamından biri olan Alp, Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün de üyesidir.

Alp, 7., 8. ve 9. Türk Tarih Kongreleri’nin toplanmasına katkıda bulundu. Uluslararası arkeoloji kongrelerine özgün bildirilerle katıldı. Sayıları altmışa yaklaşan makaleleri çeşitli yabancı dillerde yayımlandı. İtalya ve Federal Almanya cumhurbaşkanları tarafından en yüksek liyakat nişanıyla onurlandırıldı.

Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde öğretim üyeliğini sürdürdü.

Alp’in Hitit efsaneleri, yasaları, hiyeroglifi ve Hititler’deki Nam-Ra sınıfı konusundaki sosyolojik ve filolojik araştırması 1949’da yayımlandı. 1950’de hiyeroglif yazılı Hitit mühürlerinde bazı kişi adlarının okunuşunu sağladı. 1952’de yaptığı çalışmayla Hitit Devleti’nin yapısı ve iç bünyesi konusunda açıklıklar getirdi.

Konya-Karahöyük’te arkeolojik kazılar yapan Alp, Zile yakınlarında bulunan ve Tahsin Özgüç tarafından kazılan Maşat-Höyük’ün Hitit çivi yazılı metinlerdeki adının “Topika” olduğunu saptadı.

Çalışmalarını Anadolu prehistoryası, özellikle de Hititler üzerinde yoğunlaştıran Alp, Hititoloji dalında uluslararası literatüre girmiş bir bilim adamıdır.

•    YAPITLAR (başlıca): Untersuchungen zu denBeamten-namen im hethitischen Festzeremoniell, 1940 (“Hitit Protokolü’ndeki Memur Adları Üzerine İncelemeler”); Kumarbi Efsanesi, 1945; “Hitit Kanunları Hakkında”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, V, 1947; “Sosyal Sınıf Nam-Ra’lar ve İdeogramm Hititçe Karşılığı”, Belleten, XIII, 1949; Hitit Hiyeroglif Mühür ve Kitabelerindeki Bazı Şahıs Adlarının Okunuşları Hakkında, 1950; Zylinder und Stempelsiegel aus Karahöyük bei Konya, 1968 (“Konya Civarında Karahö-yük’te Bulunan Silindir ve Damga Mühürleri”); “Eski Onasya’da Siyasal İlişkilerden Bölümler”, Cumhuriyetin 50. Yıldönümü Anma Kitabı, 1974; “Maşat Höyük’te Keşfedilen Hitit Tabletlerinin Işığı Altında Yukarı Yeşilır-mak Bölgesi’nin Coğrafyası Hakkında”, Belleten 41,1977.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi