Tarihi Şahsiyetler

Samuel C. C. Ting Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

TING, Samuel Chao Chung (1936)

Çin asıllı ABD’li fizikçi. Dördüncü kuvarkın varlığını deneysel olarak kanıtlamıştır.

27 Ocak 1936’da Michigan Eyaleti’ndeki Ann Arbor’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Çin’de tamamladıktan sonra 1956’da yükseköğrenim için gittiği ABD’de, Michigan Üniversitesi’nde fizik okudu. 1963’te doktorasını tamamladı. Bir yıl Cenevre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) çalıştıktan sonra New York’taki Columbia Üniversi-tesi’nin öğretim kadrosuna katıldı. 1965’te doçent oldu ve araştırmalarını Hamburg’daki 6 Gev gücündeki DESY’de (Deutsches Elektronen Synchrotron/ Alman Elektron Hızlandırıcısı) sürdürmek için Almanya’ya gitti. İki yıl sonra ABD’ye dönünce Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) çalışmaya başladı. 1969’da profesör olan Ting, 1976’da Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi’nin üyeliğine seçilmiş ve aynı yılın Nobel Fizik Ödülü’nü Burton Richter ile paylaşmıştır.

Columbia Üniversitesi’nin Brookhaven Laboratuvarı’ndaki çalışmalarından başlayarak, elektron-pozitron çiftlerinin bozunumuyla ortaya çıkan “ağır foton” adı verilen parçacıkları araştıran Ting, Almanya’da bulunduğu dönemde, yüksek enerjili gamma ışınlarıyla müon çiftlerinin üretilmesini amaçlayan deneylere yöneldi. Elektron pozitron çiftlerini yakalayabilmek için kurduğu çift kollu bir tayfölçerle yürüttüğü deneylerle kuvantum elektrodinamiğinin birçok savıyla uyumlu sonuçlar elde etti. MIT’ye geçtikten sonra da proton-nükleon çarpışmalarıyla elektron-pozitron çiftlerinin üretilmesi çalışmalarını sürdüren Ting 1974’te, kendisine Nobel Ödülü kazandıracak olan buluşunu gerçekleştirdi.

1964’te Gell-Mann, “kuvark” adını verdiği kesirli yük taşıyan temel parçacıklara ilişkin bir kuram ve elementlerin periyodik tablosu benzeri bir sınıflandırma sistemi geliştirmiş, “yukarı”, “aşağı” ve “yana” adlarını verdiği üç kuvarkın varlığım öngörmüştü. 1972’de Glashow Gell-Mann’ın kuramından yola çıkarak dördüncü bir kuvarkın var olması gerektiğini öne sürdü. Güçlü tayfölçeriyle elektron-pozitron çiftlerinin oluşumunda daha ağır parçacıkların varlığını arayan Ting, 1974 Kasım’ında yeni bir tayf çizgisi gözlemledi ve dördüncü kuvark ile antikuvarktan oluştuğunu belirlediği bu yeni parçacığa “J” adını verdi. Ting’den ayrı olarak çalışan Richter de hemen hemen aynı günlerde, elektron-pozitron çarpışmalarını incelerken aynı parçacığı saptamış ve “psi” (ip) olarak adlandırmıştı.

Ting ve Richter’in “J/Psi” parçacığının varlığını açıklamaları, gerçekte her an bir antikuvarkla birlikte bulunduğu için gözlenemeyen ancak birçok deneysel bulguyla son derece uyumlu olması nedeniyle kuramsal olarak varlığı öngörülen kuvarkların gerçekliklerine kesin gözüyle bakılmasına yol açmıştır. Bugün bilim adamları, güçlü etkileşim parçacıkları olan hadronlarm temel bileşenlerini oluşturduklarına inanılan kuvarkların en az dokuz tane olduğunu sanıyor ve öbürlerinin varlığım kanıtlamayı amaçlayan çalışmalarını sürdürüyorlar.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi