Sosyoloji
Samsun’un Son Devir Dinamiklerinden Ömer Şevki Efendi; Nâm-ı Diğer Açıkbaş Ömer Efendi
Necdet
Yılmaz – Samsun’un Son Devir Dinamiklerinden Ömer Şevki Efendi; Nâm-ı
Diğer Açıkbaş Ömer Efendi
Yılmaz – Samsun’un Son Devir Dinamiklerinden Ömer Şevki Efendi; Nâm-ı
Diğer Açıkbaş Ömer Efendi
Ömer Şevki Efendi, Artvin’in, daha sonra
Salkındı adını alacak olan Tolgum köyünde 1295 rûmî, 1879-80 milâdî senesinde,
ekin ve arıcılık işleriyle geçimini temin eden Gürcü asıllı Mustafa Efendi ve
Havva Hanım’ın çocukları olarak dünyaya geldi.
Salkındı adını alacak olan Tolgum köyünde 1295 rûmî, 1879-80 milâdî senesinde,
ekin ve arıcılık işleriyle geçimini temin eden Gürcü asıllı Mustafa Efendi ve
Havva Hanım’ın çocukları olarak dünyaya geldi.
…sülalesi Karakullukçuoğlu olarak bilinmekte
idi.
idi.
1934 yılında soyadı kanununun kabulü ile “içi
altın gibi saf, kir pas tutmayan” anlamına gelen Altuniç soyadını kullanmaya
başladı. Açıkbaş nâmı ile şöhret buldu.
altın gibi saf, kir pas tutmayan” anlamına gelen Altuniç soyadını kullanmaya
başladı. Açıkbaş nâmı ile şöhret buldu.
1877-78 tarihinde gerçekleşen Osmanlı-Rus
savaşında, Ruslar’ın Artvin’i işgal etmesi üzerine bunalan aile İstanbul’a
gitmek üzere Samsun’a hicret ederek şimdiki Hançerli mahallesi, Ilıca Sokak’a
yerleşti.
savaşında, Ruslar’ın Artvin’i işgal etmesi üzerine bunalan aile İstanbul’a
gitmek üzere Samsun’a hicret ederek şimdiki Hançerli mahallesi, Ilıca Sokak’a
yerleşti.
1312/1896-97 yılında, 17 yaşında iken Canik
Mekteb-i İdâdî-i Mülkiyye’sinden pekiyi (aliyyü’l-a’lâ) derece ile mezun oldu.
İyi derecede Fransızca bildiği için Rüştiye mektebinde Fransızca ve Edebiyat
öğretmenliği yaptı. Bu görevini 1909 yılına kadar sürdürdü.
Mekteb-i İdâdî-i Mülkiyye’sinden pekiyi (aliyyü’l-a’lâ) derece ile mezun oldu.
İyi derecede Fransızca bildiği için Rüştiye mektebinde Fransızca ve Edebiyat
öğretmenliği yaptı. Bu görevini 1909 yılına kadar sürdürdü.
Bilemediğimiz bir sebepten dolayı Trabzon
idadisine tayin edildi. Ancak o, bu görevi kabul etmeyerek kardeşi Ahmed
Efendi’nin yanında sebze komisyonculuğuna başladı.
idadisine tayin edildi. Ancak o, bu görevi kabul etmeyerek kardeşi Ahmed
Efendi’nin yanında sebze komisyonculuğuna başladı.
…ilk evliliğini 1325/1909-10 yılında Fatma
Hanım ile gerçekleştirdi. Bu evlilikten önce bir kız çocuğu dünyaya geldi ve
fazla yaşamadı. 1328/1912-13 yılında Mahmud Şevki adında bir çocukları oldu (s.
939).
Hanım ile gerçekleştirdi. Bu evlilikten önce bir kız çocuğu dünyaya geldi ve
fazla yaşamadı. 1328/1912-13 yılında Mahmud Şevki adında bir çocukları oldu (s.
939).
…çocukları henüz yedi aylık iken hanımını
kaybetti. İkinci evliliğini Samsun müftüsü Hasan Efendi’nin kızı Havva Hanımla
yaptı. Bu evliliğinden sırasıyla Neziha Hanım (1335/1919), Zehra Hanım
(1336/1920), Abdullah Efendi (Doktor) (1340/1924), Mustafa Fevzi Efendi (1926)
ve Emine Hanım (1929) dünyaya geldi.
kaybetti. İkinci evliliğini Samsun müftüsü Hasan Efendi’nin kızı Havva Hanımla
yaptı. Bu evliliğinden sırasıyla Neziha Hanım (1335/1919), Zehra Hanım
(1336/1920), Abdullah Efendi (Doktor) (1340/1924), Mustafa Fevzi Efendi (1926)
ve Emine Hanım (1929) dünyaya geldi.
25 Mart 1950 yılında vefat etti.
Seyyid Kutbuddin kabristanındaki medfen-i
mahsusasına defnedildi (s. 940).
mahsusasına defnedildi (s. 940).
Ömer Şevki Efendi bu kanunu (şapka kanunu) çok
farklı bir şekilde protesto etti. O, şapka giymemek için vefatına kadar yaz-kış
başını ustura ile traş ettirip öyle dolaştı. Bu yüzden kendisine “Açıkbaş”
lakabı verildi ve bu lakapla şöhret buldu.
farklı bir şekilde protesto etti. O, şapka giymemek için vefatına kadar yaz-kış
başını ustura ile traş ettirip öyle dolaştı. Bu yüzden kendisine “Açıkbaş”
lakabı verildi ve bu lakapla şöhret buldu.
—
Yılmaz, Necdet. (2015), “Samsun’un Son Devir Dinamiklerinden Ömer Şevki Efendi; Nâm-ı Diğer
Açıkbaş Ömer Efendi,” Geçmişten Günümüze
Samsun / Canik ve Değerleri, Ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür
Yayınları, Cilt: 2, (s. 939-944), Samsun
Açıkbaş Ömer Efendi,” Geçmişten Günümüze
Samsun / Canik ve Değerleri, Ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür
Yayınları, Cilt: 2, (s. 939-944), Samsun