Edebi Şahsiyetler

Sami Efendi Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

SAMİ EFENDİ (1838-1912) Türk, hattat. Özellikle celî sülüs ve celî nestâlik yazılarda büyük bir ustalık göstermiştir.

13 Mart 1838’de İstanbul’da doğdu, 1 Temmuz 1912’de aynı kentte öldü. Yorgancılar kâhyası Hacı Mahmud Efendi’nin oğludur. Bu nedenle ilk yazılarında Yorganizade imzasını kullanmıştır. Maliye Kalemi’nde memurken Mümtaz Efendi’den rik’a, Divan-ı Hümâyûn hattatı Nâsıh Efendi’den divânı ve celî divânî, Recai Efendi’den celî sülüs yazılarını meşk etti (ders aldı). Ayrıca Nâsıh Efendi’den tuğra çekmesini öğrendi. 1878’de Divan-ı Hümâyûn’da nâmenüvislik yaptı. Enderun Mektebi’nde çeşitli hatları öğrendi. Nişan Kalemi hulefalığında bulundu ve 1908’de II.Meşruti-yet’ten sonra emekli oldu.

Sami Efendi celî sülüsteki ustalığını Mustafa Rakım’ın Tophane’deki Nusretiye Camii ve Fatih’teki Nakşidil Sultan Türbesi gibi çeşitli yapılardaki yazılarını ve vezir Tevfik Paşa’nın armağanı olan İsmail Zühdi’nin yazı albümünü inceleyerek artırmıştır. Bunun sonucu olarak da bu yazı türünde Mustafa Rakım’m üslubunu sürdürmüştür. Nestâlik yazıda ise Yesarîzade Mustafa İzzet’in üslubunun sürdürücüsü olmuştur. Bugün bile nestâlik yazan hattatlar Yesarî-zade’nin ve Sami Efendi’nin yolunu izlemektedirler. Kamil Akdik, İsmail Hakkı Altunbezer ve Necmeddin Okyay gibi 20.yy’m en seçme hattatlan Sami Efendi’nin öğrencileridir.

• YAPITLAR (başlıca): Zihni Paşa Camii yazılan, Erenköy/İstanbul; Pertevniyal Valide Sultan Camii yazıları, Aksaray/İstanbul; Cihangir Camii yazıları, Cihangir/İstanbul; Altunizade Camii yazılan, Altunizade/İstanbul; Yeni Camii Sebili yazıtı, Eminönü/İstanbul; Kapalı Çarşı kapılarındaki çeşitli yazıtlar.

• KAYNAKLAR: V.Derman, Hattat Sami Efendi, 1962.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi