Samanoğulları Devleti, Kurucusu, Hakkında Bilgi Kısa Tarihi

Samanoğulları. 874-999 yılları arasında Horasan ve Maveraünnehir’de hüküm sürmüş müslüman hanedan.

Kurucusu Saman Hudad’a nisbetle Samanîler adını almıştır. Abbasî halifesi Me’mun, Saman’ın torunlarından Nuh’u Semerkand’a, Ahmed’i Fergana’ya, Yahya’yı Şaş’a, Ilyas’ı da Herat’a vali tayin etti. Daha sonraki yıllarda halife el-Mutemid Horasan’ın tamamını Nasr b. Ahmed’in idaresine verdi. Ahmed’in diğer oğlu İsmail Horasan’ı Saffarîler’den alıp Maveraünnehir’den Basra Körfezi’ne Hindistan’dan Bağdad’a kadar uzanan geniş bir sahada Samanîlerin hakimiyetini gerçekleştirdi. Daha sonraki dönemde Büveyhîler karşısında tutunamayan ve bazı topraklarını kaybeden Samaniler M.10.asrın ikinci yarısında başlayan karışıklıklar sebebiyle giderek zayıfladı. 351/962 yılında Alptekin adlı bir Türk kumandanı Saman-oğullanna ait topraklar üzerinde Gazneliler Devleti’ni kurdu. Son Samani hükümdarı Abdülmelik zamanında Maveraünnehir’i işgai eden Karahanlılar bu hanedana son verdiler. Samanoğulları, ilim, sanat ve edebiyatın koruyucusu oldular. İbn Sina ve İran şâiri Firdevsî gibi meşhurlar bu devirde yetişti.