Edebi Şahsiyetler

Salim (tezkire yazarı) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

SALİM Osmanlı tezkire yazarı. 1687-1722 arasında yetişen şairleri anlatan yapıtıyla tanınmıştır.

İstanbul’da doğdu. Şam yakınlarında Müfrik kasabasında öldü. Asıl adı Mehmed Emin’dir. Şeyhülislam Mirza Mustafa Efendi’nin oğludur. Öğrenimine Yenibahçeli Çelebi Efendi’nin yanında başladı. Özel dersler aldı. On yedi yaşında Eyüp’teki Siyavuş Paşa Medresesi’ne girdi. 171.3’te Süleymaniye Dayülhadisi müderrisliğine yükseldi. Aynı yıl Selanik kadısı öldu. Bazı davranışları yüzünden altı ay sonra görevden alındı. ‘ Serez’de oturmaya zorunlu tutuldu. 1715’te Galata kadılığına atandı. Ancak kısa süre sonra babası ile birlikte Trabzon’a sürüldü.

1720’de yazmaya başladığı Tezkire’sini 1722’de sadrazam Damat İbrahim Paşa’ya sundu, ardından İstanbul kadılığına atandı. Aynî Tarihi’m Türkçe’ye çevirmekle görevlendirilen kurula üye oldu. 1730’da Anadolu, 1736’da da Rumeli kazaskerliğine getirildi. 1743’te Şam’a giderken yolda öldü. Kimi kaynaklar Rumeli kazaskerliğinden alındıktan sonra İstanbul’da öldüğünü yazar.

En önemli yapıtı Tezkire’sidir. Ölüm tarihleri sırasına göre düzenlenen yapıt, 1687-1722 arasında yetişen 440’a yakın şairi kapsar. Çoğunu yakından tanıdığı şairlerin yaşamöykülerine özen göstermiş, kendisi gibi hattat olan şairlere de özellikle yer vermiştir. Divan mda mesnevi tarzındaki manzumeleri ilginçtir. Cihad (kutsal savaş) konusunda daha önceki dönemlere oranla asker ve devlet adamlarının gevşekliğine değinen Neylü’r-Reşâd fı’l-Emri’l-Cihad adlı bir yapıtı da vardır.

• YAPITLAR (başlıca): Tezkire-i Salim, (ö.s.), 1897; Neylü’r-Reşâd fi l-Emri’l-Cihad, (ö.s.), 1877; Divan, (Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Hazine Bölümü No.915).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi