Şahkulu Baba Tekeli Kimdir, Hayatı, İsyanı, Hakkında Bilgi

ŞAHKULU BABA TEKELİ ( ?- 1511)

Türkmen, ayaklanmacı. Anadolu’da Şiilik’i egemen kılmak amacıyla ayaklanmıştır.

Doğum tarihi bilinmiyor. Teke İli’nin (bugün Antalya) Korkuteli kazasının Yalımlı köyünde doğdu, 2 Temmuz 1511’de Sıvas-Kayseri arasındaki Gökçay (Akçay) bölgesinde öldü. Şah İsmail’in babası Şeyh Haydar’ın halifelerinden Haşan Halife’nin oğludur. Küçük yaşta babasıyla birlikte gittiği Erdebil’de Şeyh Haydar tarafından Şii inançları doğrultusunda eğitildikten sonra Antalya’ya gönderildi.

Doğduğu köy yakınındaki bir mağaraya çekilerek Batı Anadolu ve Rumeli halkını Şiilik ve Şah İsmail’e bağlılık düşüncesi çevresinde toplamaya çalıştı. Yandaşlarını hızla çoğaltmasında en önemli etken, II.Bayezid’le oğulları arasında çıkan saltanat mücadelesi, tımar ve zeamet dağıtımında yapılan haksızlıklara duyulan tepkiler ve yöneticilerin ilgisizliği oldu. Tüm bu koşulları iyi değerlendirerek yeterince güç topladıktan sonra on bin kişilik bir orduyla 19 Nisan 1511’de ayaklanmayı başlattı. Antalya’dan Manisa’ya gitmekte olan Şehzade Korkud’ un kuvvetlerine saldırarak hâzinesine el koyduktan sonra Antalya’yı basarak kadıyı öldürdü. Ardından Kızılkaya, İstanos, Elmalı, Burdur, Keçiborlu kasabalarını basarak kadılarını ve kendisine direnenleri öldürdü ve ele geçirdiği bu bölgelerin yönetimine kendi adamlarını getirdi.

Kütahya önlerinde kendisine karşı gönderilen Karagöz Paşa’yla çarpışarak tutsak etti. Nisan 151î’de Kütahya Kalesi’ni kuşattı ama sonuç alamadı. Karaman Beylerbeyi Haydar Paşa’yı da öldürerek kuzeye yöneldi. Karaman yakınında Kızılkaya Boğazı’nda sadrazam Hadım Ali Paşa komutasındaki kuvvetlerce çembere alındı. Amasya Valisi Şehzade Ahmed’in Yeniçeriler arasında ikilik ve bölünmeye yol açan tutumundan yararlanarak kuşatmayı yardı ve Sivas yönünde kaçmayı başardı. Hadım Ali Paşa az bir kuvvetle Çubukova’da ona yetişti ve iki taraf 2 Temmuz 1511’de Gökçay yöresinde savaşa tutuştu. Şahkulu çarpışma sırasında isabet eden bir okla öldü. Ali Paşa’nm ölmesiyle Osmanlı ordusu da çarpışmaya son vererek çekildi. Şahkulu’nun kalan kuvvetleri de Iran yönünde çekilirken Tebriz’den gelen bir kervanı soydukları için Şah İsmail tarafından ağır biçimde cezalandırıldı ve dağıtıldı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi