Tarihi Şahsiyetler

Sadi Carnot Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

CARNOT, Sadi (1796-1832)

Fransız fizikçi. İdeal bir ısı makinesinin çalışma prensibini incelemiş, termodinamiğin temelini atmıştır.

Nicolas Leonard Sadi Carnot 1 Haziran 1796’da Paris’te doğdu, 24 Ağustos 1832’de Paris’te öldü. Babası Lazare Carnot, I. Fransız Cumhuriyeti’nde Direktuvar’m beş üyesinden biri olarak görev almıştı. Büyük İranlı şair Sadi’ye duyduğu hayranlık nedeniyle en büyük oğluna Sadi adını verdi. Carnot’nun çocukluğu boyunca ailesinin yaşantısı çalkantılı geçti. Doğumundan birkaç ay sonra aile Paris’ten ayrılmak zorunda kaldı. Bir süre sonra Lazare Carnot Napoleon’un savaş bakam olarak yeniden göreve getirildiyse de 1807 yılında emekliye ayrıldı. Bu tarihten sonra oğullarının eğitimi onun başlıca uğraşı oldu. Sadi matematik, fizik doğabilim, yabancı diller ve müzik konularında iyi bir eğitim gördü. Yeteneğini farkeden ailesinin de teşvikiyle 16 yaşında ı Ecole Polytechni-que’e girdi. 1812-1814 arasında Poisson, Gay-Lussac, Ampere ve Arago gibi ünlü öğretmenlerden analiz, mekanik, tasarı geometri, kimya konularında ders aldı. 1814’ün Martı’nda Paris kuşatması sırasında arkadaşları ile birlikte gönüllü olarak Vincennes çatışmasına katıldı. Aynı yıl sınıfının akıncısı olarak mezun oldu ve teğmen rütbesiyle Metz’deki Ecole de Genie’ye iki yıllık askeri mühendislik kursuna gönderildi. Bu sıralarda yazdığı bilimsel makaleler bugün kaybolmuştur. I. Napoleon’un 100 günlük ikinci iktidarında babası içişleri bakanlığı görevine getirildi, ancak 1815 Ekimi’nde Restorasyon Dönemi başlayınca bir daha geri gelmemek üzere Almanya’ya sürgüne gönderildi.

Carnot 1816 sonlarına doğru askeri mühendislik kursunu tamamladı, üsteğmen rütbesiyle Metz istihkâm alayına atandı. Babasının adı ve Napoleon ile olan yakınlığı Restorasyon’un. ilk yıllarında güçlüklerle karşılaşmasına yol açtı. 1816-1819 arasında garnizonlardaki tahkimatı incelemekle görevlendirildi. 1819’da kazandığı bir sınav sonucunda Genelkurmay karargâhına atandı. Kısa bir süre sonra bu görevden ayrıldı; orduda yan maaşlı yedek personel olarak Paris’e yerleşti. Yaşamının sonuna değin burada matematik, fizik, teknoloji ve müzikle uğraştı. Sorbonne, College de France, vb. okullarda birçok derslere dinleyici olarak katıldı. Bu sırada buhar makinesi ve gazlar kuramı ile ilgili araştırmalar yapan, uygulamalı kimya dersleri veren Nicolas Clement ile arkadaş oldu. Carnot’nun buhar makinesinin ideal verimi konusu ile ilgilenmesinde Clement’in etkisi oldu.