Tarih

Sadettin Kaynak Kimdir, Hayatı, Besteleri

Sadettin Kaynak. Türk besteci.1895’te İstanbul’un Taşkasap semtinde doğdu, aynı yerde öldü. Sesinin güzelliği sebebiyle küçük yaşta hafız oldu. Hafız Melek Efendi ve Hafız Cemal efendilerden dini müziğe ait eserler meşketti. Kâzım Uz’dan da müzik nazariyatı, usul, makam öğrendi. İlk, orta ve lise öğreniminden sonra Darülfünun (üniversite) İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Sultanselim ve Sultanahmet camilerinde imamlık ve başimamlık görevlerinde bulundu. İlk bestesi olan hüzzam şarkısı “Hicran-ı Elem”i 1926 yılında yazmıştır. 1930’lu yılların inkilaplar atmosferinde ilk Türkçe hutbeyi irad etti. Güneydoğu illerimizde askerliğini yaparken halk müziği ile yakından ilgilendi. Hayatı boyunca bestelerinde görülen halk müziğinin etkileri bu dönemdeki çalışmalarının sonucudur. Otuz yaşına doğru profesyonel besteciliğe başladı. O dönemde hızla gelişmekte olan plak ve filim endüstri Sadettin Kaynak’ın en çok çalıştığı alandı. Arap filimlerinin moda ve yaygın olduğu dönemde hemen bütün filimler, fon müziğini o hazırlardı. Ticari amaçla yapılan bu çalışmalar sırasında müzik değeri pek yüksek olmayan şarkılar da vardı, ama, geniş kitleleri etkilemeyi bile: 1935-1940 döneminde çıkan plakların yüzde 90’ı Sadettin Kaynak’ın şarkılarıyle yapılmıştı. TRT’li yılların sahne veya radyo programların da Sadettin Kaynak’ın bir veya birkaç şarkı yer alırdı. 1955 yılında felç geçiren Kaynak, 3 Şubat 1961’de İstanbul’da Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde ölmüştür. Merkez Efendi Mezarlığı’nda gömülüdür.

Başarısının en önemli nedenlerinden biri ile çoğunu kendi yazdığı, bazılarını da Karacaoğlan, Aşık Emrah  gibi halk ozanlarından aldığı güfteleridir. Klasik Türk müziği ile halk müziği arasında köprü kurarak yeni bir tür meydana getiren Sadettin Kaynak’ın kolay anlaşılmasında dil ve melodi sadeliğinin büyük bir rolü vardır. Sadettin Kaynak’ın şarkılarının çoğu basılmıştır. Yayımlanmamış daha yüzlerce şarkısı vardır. Türk musikisi bestekârları külliyatı serisinden bir kısım notaları basılmıştır. Notaya alınan en doğru eserler bunlardır.

En Ünlü Eserleri

Makamı: Acemaşiran

Gönül sana tapalı kapın bana kapalı

Makamı: Eviç

Ela gözlerini sevdiğim dilber

Doğuyor ömrüme bir yirmisekiz yaş güneşi

Makamı: Gerdaniye

Saçlarıma ak düştü hicaz

Ela gözlerine kurban olduğum Ne boş yere yanmışım, meğer ben aldanmışım

Yeşil gözlerini utkuma ger ki, bahar geldi diye şarkı söyleyim

Yadeller aldı beni

Gül sen gülün olayım

Deli gönül gezer gezer gelirsin

Bu yerler ne füsunkârdır

Enginde yavaş yovaş günün minesi soldu

Tel tel taradım zülfünü

Muhabbet bağına girdim bu gece

Makamı: Hicazkâr

Hey pınar derin pınar Yüzün güllerden ince

Makamı: Karcığar

Dağları hep kar aldı

Koro bulutları kaldır oradan

Tamburamın ince kıvrak beli var

Makamı: Hüseyni

Yüce dağ başında yatmış uyumuş Senin yazın kışa benzer

Makamı: Muhayyer

Bülbülüm geldi dile

Ne zaman görsem ayaklarım dolaşır

İşte seni seven benim

Batan gün kana benziyor

Makamı: Nihavent

Ey ipek kanatlı seher rüzgârı Dertliyim hicranımı sardım do yine Mehtaba bürünmüş gece Kalplerden dudaklara yükselen sesi dinle Menekşelendi sular

Makamı: Muhayyerkürdi

Bir içim su gibi özlerim seni Gönlüm özledikçe…

Akşam yine gölgen yine akşam

Makamı: Nevabuselik

Elbet gönüllerde saboh olacak

İlgili Makaleler