Sosyoloji

Sabit Duman – Beyaz Rusların Gelişi

Sabit
Duman –
Beyaz Rusların Gelişi

1917 yılında Rusya’da Bolşevikler iktidar
geldikten kısa bir süre sonra Çarlık yanlıları ile savaşa tutuştu. İç savaş
sonunda Çarlık yanlısı Ruslar Beyaz ordunun yenilgiye uğramasıyla Rusya’yı terk
etmek zorunda kaldılar.

Bolşeviklere karşı savaşan Vrangel ordusuna
bağlı askerler ve siviller yüzlerce gemiyle, 22–23 Kasım 1920 tarihleri
arasında İstanbul ve çevre illere gelmek üzere Türkiye’ye doğru yola çıktılar.
İstanbul’a Rusların gelmesi kentteki yaşam koşullarını olumsuz etkiledi. Büyük
sayıda Rus mültecinin gelmesi kentin kaldıramayacağı problemlere yol açtı.

Beyaz Ruslar İstanbul’a geldiklerinde
kendilerine Haraşo kelimesi kullanıldı. Bu Rusça’da iyi, güzel anlamına
gelmekte idi. Haraşo aynı zamanda gece hayatında boy gösteren güzel Rus
kadınları için kullanılmaktaydı.

Rus verilerine göre, 126 taşıma aracı ve
135.000 kişiden oluşmaktaydı. Bunun 70.000’i asker geri kalanı sivildi. Bu
sayıyı 200 000 olarak verenlere de rastlanmaktadır.

Kaçışlarında onlara eşlik eden kadınlar
erkeklerden daha azdı.

Rusların varlığı özellikle Beyoğlu’nda daha
çok hissediliyordu.

Rus başı adıyla kısa kesilmiş saç İstanbullu
kadınlar arasında yayılmaya başladı. Kadınlar Rusların rengârenk giysilerini
taklit ediyordu.

Kadıköy, Moda gibi yerlerdeki Rus
lokantalarında kadınlar garsonluk yapmaktaydı. Bar gibi yerlerin çoğalması içki
tüketiminin artmasına yol açarken, Beyoğlu farklı bir kimliğe dönüşmeye başladı.

Rusların gelmesi ile İstanbul’da kumar
yaygınlaştı. Bu durum ister istemez fuhuş sektörünü canlandırdı.

Bu dönemde sinema ve tiyatro yaygınlaşmaya başladı.

Pera’nın sokakları restoranlara, kafelere,
barlara girip çıkan genç çiçek satıcılarıyla, kibrit satıcılarıyla,
tombalacılarla dolmuştu.

Duman, Sabit (2017), “Beyaz Rusların Gelişi,” Geçmişten
Günümüze Göç
, Ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Cilt: 2, (s.
1005-1010), Samsun

İlgili Makaleler