Nedir ?

Rüşvet Almak-Vermek Nedir, Ne Demektir, Anlamı

Rüşvet (ar. i.)

Lugatta rüşvet, bir kimseye gördüğü iş karşılığında verilen ücret demektir. Terim olarak rüşvet, en geniş anlamıyla, yetkili bir kimseye başkası tarafından hukuk kurallarına aykırı bir tarzda menfaat vaadedilerek veya sağlanarak bir işin yaptırılmasıdır. Rüşvet, “reşâ” kelimesinden alınmadır ve reşâ. kuyudan su çıkarılan urgan demektir; kuyudan su çıkarmak için urgan gerektiği gibi, elde edilmek istenilen sonuç için bir vasıta olarak kullanılması bakımından söz-konusu yolsuzluğa rüşvet adı verilmiştir. Rüşvet verene “râş’ı” rüşvet alana “mürteşî”, rüşvet almaya “irtişa” denir.

Rüşvet de bütün suçlar gibi sosyal bir olaydır. Bunun içindir ki, özellikle sosyal nizamın bozulduğu dönemlerde İktisadî krizler veya savaşlarla toplum dengesinin alt-üst olduğu zamanlarda rüşvet olayı iyice su yüzüne çıkar. Fakat rüşvet olayını sadece ekonomik faktörlere bağlamak mümkün değildir. Müreffeh insanlar arasında dahi rüşvetin varlığını müşahede, onun asıl sebebinin ahlâkî olduğunu gösterir.

Rüşvetin asıl zemini ve toplum için en tehlikeli olanı, adlî rüşvettir. Kur’ân-ı Kerîm (Bakara/188.ayet), hakimlere sağlanan usulsüz menfaatin kötülüğüne işaretle bunu yasaklamış, Hz .Peygamber de “Hüküm istihsali için gerek rüşvet alan, gerek rüşvet veren Cehennemdedir” buyurarak rüşvete (özellikle adlî rüşvete) ve buna götüren yollara sert bir dille temas etmiştir. Nitekim rüşvet, İslâm hukukunda “ta’zir” cezasını gerektiren bir suç sayılmıştır.