Roger Vitrac Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

VITRAC, Roger (1899-1952)

Fransız şair ve oyun yazarı. Gerçek-üstücü oyunları ile tanınmıştır.

Pinsac-Lot’da doğdu, Paris’te öldü. Bir süre gazetecilik etti. Tristan Tzara ile birlikte Dada hareketinin kuruluşuna katıldı. 1927’de Cruaute de la nuit (“Gecenin Zalimlikleri”) ve Connaissance de la mort (“Ölümün Bilinmesi”) adlı şiir kitaplarını yayımladı. Yakın arkadaşı A. Artaud’yla birlikte Gerçeküstücü-lük’e yöneldi. Ancak ikisi de Gerçeküstücü hareketin önderi A. Breton’dan bekledikleri ilgiyi göremeyince Theâtre Alfred Jarry’yi kurarak Vitrac’m o yıl yazdığı Les mysteres de l’amour (“Aşkın Sırlan”) adlı oyununu sahneye koydular. Ertesi yıl, Vitrac, içerdiği sado-mazoşist öğelerle nerdeyse Vahşet Tiyatrosu’ nun bildirgesi sayılabilecek bir oyun olan Victor, ou les enfants au pouvoir’ı (“Viktor ya da İktidardaki Çocuklar”) yazdı. 1934’te yazdığı ve I. Dünya Savaşı sırasında Paris’teki yaşamı anlatan Le coup de Trafalgar (“Trafalgar Darbesi”) adlı oyunu A. Artaud ve Louis Jouvet tarafından sahneye kondu.

Alfred Jarry’nin etkilerini taşıyan Vitrac, yapıtlarında uzlaşmacı yaşam biçimine alaycı, küçümseyici bir üslupla karşı çıkmıştır. Ölesiye yenen dayak, ya da parça parça edilmek gibi vahşet öğelerini kullandığı gerçeküstücü oyunlarında geçmişi, şimdiki ve gelecek zamanı, ancak düşlerde olabilecek bir biçimde, birbirinden ayrılamayacak kadar iç içe işlemiş, eritmiştir. Orta sınıf aikyi ele alan, Uyumsuzluk Tiyatrosu’na özgü öğeler içeren güldürülerinin yansımaları daha sonraları Ionesco’nun oyunlarında da görülmüştür. Vitrac, yapıtlarında dili Gerçeküstücülük’ün otomatik yazı ilkesine göre kullanmıştır. Son oyunlarında daha geleneksel biçimlere yöneldiği izlenir.

• YAPITLAR (başlıca): Şiir: Cruaute de la nuit, 1927, (“Gecenin Zalimlikleri”); Connaissance de la mort, 1927, (“Ölümün Bilinmesi”). Oyun: Les mysteres de l’amour, 1927, (“Aşkın Sırları”); Victor ou les enfants au pouvoir, 1928, (“Viktor ya da iktidardaki Çocuklar”) Le Coup de Trafalgar, 1934, (“Trafalgar Darbesi”); Le sabre de mon pere, 1951, (“Babamın Kılıcı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi