Sosyoloji
Roger Bacon
Rogerus
Baco /
Roger Bacon (1214-1294)
Baco /
Roger Bacon (1214-1294)
Ilchester’da dünyaya gelmiştir. Oxford
Üniversitesi’nde 1228-1236 yılları arasında eğitim görmüş, daha sonra Fransa’ya
gitmiş ve 1237-1247 tarihleri arasında Paris Üniversitesi’nde dersler almıştır.
Paris’te kaldığı yıllarda Aristoteles’in doğa felsefesi üzerine dersler vermiş
ve bu alanda Paris Üniversitesi’nde ders veren ilk hoca olmuştur. 1257 yılında
Fransisken tarikatına dâhil oldu. Astroloji
alanındaki çalışmalarından dolayı suçlamalara maruz kalan Rogerus Baco 1292 yılına
kadar hapiste yatmıştır.
Üniversitesi’nde 1228-1236 yılları arasında eğitim görmüş, daha sonra Fransa’ya
gitmiş ve 1237-1247 tarihleri arasında Paris Üniversitesi’nde dersler almıştır.
Paris’te kaldığı yıllarda Aristoteles’in doğa felsefesi üzerine dersler vermiş
ve bu alanda Paris Üniversitesi’nde ders veren ilk hoca olmuştur. 1257 yılında
Fransisken tarikatına dâhil oldu. Astroloji
alanındaki çalışmalarından dolayı suçlamalara maruz kalan Rogerus Baco 1292 yılına
kadar hapiste yatmıştır.
Kelamdan felsefeye geçişi gerçekleştiren
ilk İslam filozofu olarak kabul edilen Kindî’nin etkisinde kalan İbnü’l Heysem, Rogerus Baco’yu optik
çalışmaları aracılığıyla etkilemiş bir isimdir.
ilk İslam filozofu olarak kabul edilen Kindî’nin etkisinde kalan İbnü’l Heysem, Rogerus Baco’yu optik
çalışmaları aracılığıyla etkilemiş bir isimdir.
De
Multiplicatione Specierum (Türlerin Çokluğu
Hakkında) başlığını taşıyan eseri doğa felsefesi alanında önemli bir çalışmadır.
Baco’nun gene bilimsel temelli çalışmalarından olan Perspectiva ise algı ve görme ile ilgilidir. En önemli eseri olan Opus
Majus eksiksiz olarak ilk defa 1733 yılında Londra’da basılmıştır
Multiplicatione Specierum (Türlerin Çokluğu
Hakkında) başlığını taşıyan eseri doğa felsefesi alanında önemli bir çalışmadır.
Baco’nun gene bilimsel temelli çalışmalarından olan Perspectiva ise algı ve görme ile ilgilidir. En önemli eseri olan Opus
Majus eksiksiz olarak ilk defa 1733 yılında Londra’da basılmıştır
Rogerus
Baco’nun Eleştirel Felsefesi
Baco’nun Eleştirel Felsefesi
Sadece çağdaşlarını eleştirmekle kalmamış;
aynı zamanda geçmişteki büyük filozofları da eleştirmekte sakınca görmemiştir.
Opus Majus isimli eserinin hemen başlarında gerek eski düşünürlerin, gerekse
kendi çağındaki düşünürlerin yanlışlarının başlıca dört nedene dayandığını
iddia etmektedir:
aynı zamanda geçmişteki büyük filozofları da eleştirmekte sakınca görmemiştir.
Opus Majus isimli eserinin hemen başlarında gerek eski düşünürlerin, gerekse
kendi çağındaki düşünürlerin yanlışlarının başlıca dört nedene dayandığını
iddia etmektedir:
1) Değeri olmayan otoriteye teslimiyet,
2) Geleneğin etkisi,
3) Yaygın önyargı,
4) Bilginin gösterişli teşhiri ile
bilgisizliğin gizlenmesi.
bilgisizliğin gizlenmesi.
Ortaya koyduğu eleştiri, esas itibariyle,
eski tip ilahiyat eğitiminin doğurduğu sakıncalara dikkat çekmek amacını taşır.
eski tip ilahiyat eğitiminin doğurduğu sakıncalara dikkat çekmek amacını taşır.
Rogerus Baco’ya göre, bilimsel deneye uygun
bir düşüncenin yapılandırılması için bazı temel farklılıkların belirginlik
kazanması gerekmektedir. Bilim insanları her şeyden önce düşüncelerini türettikleri
kaynağın sağlam bir kaynak olup olmadığını araştırmalıdır. Bu araştırmayı
yaparken de geleneğin biriktirdiklerine değil; fakat aklın kurallarına uyum gösterilmelidir.
Rogerus Baco’ya göre “insanların çoğunluğu bir şeyin doğru olduğuna inanıyorsa, bu, olasılıkla
yanlıştır; zira topluluklar (yığınlar) bilgeliğe giden yoldaki en kötü
rehberlerdir.”
bir düşüncenin yapılandırılması için bazı temel farklılıkların belirginlik
kazanması gerekmektedir. Bilim insanları her şeyden önce düşüncelerini türettikleri
kaynağın sağlam bir kaynak olup olmadığını araştırmalıdır. Bu araştırmayı
yaparken de geleneğin biriktirdiklerine değil; fakat aklın kurallarına uyum gösterilmelidir.
Rogerus Baco’ya göre “insanların çoğunluğu bir şeyin doğru olduğuna inanıyorsa, bu, olasılıkla
yanlıştır; zira topluluklar (yığınlar) bilgeliğe giden yoldaki en kötü
rehberlerdir.”
Bilinmesi gereken dört temel bilim bulunmaktaydı.
Matematik bu bilimler arasında kilit öneme sahiptir.
Matematik bu bilimler arasında kilit öneme sahiptir.
Rogerus
Baco’nun Ahlak ve Toplum Anlayışı
Baco’nun Ahlak ve Toplum Anlayışı
Rogerus Baco için felsefe, bilgelik yolunda
insanın araç gibi kullandığı aklı incelikli bir hale dönüştüren akademik bir uğraştır.
insanın araç gibi kullandığı aklı incelikli bir hale dönüştüren akademik bir uğraştır.
Rogerus Baco’nun en büyük hayali, ortak bir
iman etrafında birleşmiş insanların tek bir insan tarafından yönetildikleri bir
toplumdur.
iman etrafında birleşmiş insanların tek bir insan tarafından yönetildikleri bir
toplumdur.
—
Ortaçağ Felsefesi
Editör: Prof. Dr. Ayhan Bıçak & Yrd.
Doç. Dr. Serdar Uslu
Doç. Dr. Serdar Uslu
Anadolu Üniversitesi Yayını, Yayın No: 2296
Ağustos 2011