Roberto Ardigo Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ARDIGO, Roberto (1828-1920)

İtalyan bilge. Doğa verilerine dayanan Bilimsel Pozitivizm’i İtalya’da kurmuştur.

Cremona yakınında Casteldidone’de doğdu, iki kez intihar girişiminde bulundu, Padova’da öldü. Ardigo, öğrenim çağına gelince ailesi, ona daha iyi bir okuma olanağı sağlamak amacıyla Mantova’ya yerleşti. İnançlarına çok bağlı bir Katolik olan annesinin etkisiyle kendini dine verdi, rahip oldu. Tüm yaşamı boyunca annesinin anısına, duygularına bağlı kaldı. Annesi ile babasının ölümleri üzerine Rahip Martini onu korudu ve manastırda kaldığı sürece yardım etti. Ardigo, 43 yaşma gelince kendi inançlarıyla bağdaşmadığını anladığı manastırdan ayrıldı, felsefe çalışmalarına koyuldu. İnsan bilgisinin duyumlardan kaynaklandığı görüşündeydi. Kendi anlatımına göre bu kanıya, bir gün kırmızı bir güle bakarken ansızın varmıştı. Bu düşünce değişimi çelişkiye düştüğü kilise ile bütün bağlarını koparmasına yol açtı.

Ardigo, felsefe alanındaki yeni görüşleri nedeniyle çevresinde büyük ilgi uyandırdı; çağrıldığı Padova Üniversitesi’nde 1881-1909 yılları arasında felsefe tarihi okuttu. Son yıllarını, savunduğu temel düşünceleri açıklamakla, bu görüşlere belli bir felsefe düzeni kazandırma çalışmalarıyla ve karşı çıktığı idealizmi eleştirmekle geçirdi.

Ardigo’nun pozitivizmi Comte’taki gibi tarih ve toplum olayları üzerinde yoğunlaşmaz. Onun ilgi alanı, doğa ve bilim verileridir. Comte’tan etkilenerek benimsediği düşünce, olguların gerçekliği ve bilginin yalnız olgulardan kaynaklandığıdır. Bilgi, bir olguyu başka olgularla, doğrudan doğruya, ya da düşünceler, ilkeler veya anlayış gücünün oluşturduğu biçimlendirmeler yardımıyla, bağdaştırmaktır. Olgunun açıklanması bu karşılıklı ilişkilerin saptanmasına, aradaki bağlantıların bulunmasına bağlıdır. Bilimin görevi de budur. Bilimi oluşturan bilginin kaynağı duyularla sağlanan olgu verileridir. Felsefe bunları konu edindiğinden dolayı bir bilimdir. Bilimin tümevarım yöntemini uygulayabilmesi için ilkelerinin olgulara dayanması, kesin geçerlik kazanması gerekir. Olgulara ve duyu verilerine dayanan bilginin sağladığı bilim bu ilkeleri doğa ile bağlantılı kılar, onlara geçerlik kazandırır.

Metafizik, doğa olgularına dayanmaz; onun kaynağı olgulardan soyutlanmış kavramlar, bu kavramlardan oluşan ilkelerdir. Bundan dolayı da metafizik bilim değildir.