Robert Michels Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi
MİCHELS, Robert (1876-1936)
Alman asıllı İtalyan sosyolog. “Oligarşinin Demir Yasası” adlı kuramıyla tanınmıştır.
9 Ocak 1876’da Köln’de doğdu, 3 Mayıs 1936’da Roma’da öldü. Varlıklı bir ailenin oğluydu. Annesi Fransız, babası İtalyan asıllı bir Alman sanayiciydi. İngiltere’de ve Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde öğrenim gördü. Münih’e giderek iktisatçı Lujo Bren-tano’nun derslerine katıldı. 1897’de Leipzig’de, 1898’de Halle Universitesi’nde öğrenimini sürdürdü, orada 1900’de tarih alanındaki tezini tamamladı. Daha sonra İtalya’ya giderek Torino Üniversitesi’ne devam etti. Bu sırada İtalyan Sosyalist Partisi’ne katıldı.
Almanya’ya döndükten sonra Marburg Universitesi’nde doçent oldu ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’ne girdi. 1905 Ruhr genel grevinin başarısızlığa uğramasının yarattığı düş kırıklığının etkisiyle önce Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nden, 1907’de de İtalyan Sosyalist Partisi’nden ayrıldı. Sosyalist düşüncelerinden dolayı akademik göreve getirilmesi engellenen Michels, Almanya’dan ayrılarak birçok yer gezdi. 1913’te Max Weber ’in daveti üzerine Archiv für Sozıalzcjissenschaft und Sozialpolitik’i (Toplumbilim ve Toplumsal Siyaset Arşivi) birlikte yönetmeye başladılar. I.Dünya Savaşı’na Almanya’nın katılmasını desteklememesi yüzünden Weber ile arası açıldı.
İtalyan kültürüne yakınlık duyan Michels, İtalya’ya giderek Torino Üniversitesi’nde öğretim üyesi oldu; iktisat, siyaset bilimi ve sosyoloji dersleri okuttu. Orada G. Mosca ile tanıştı ve yakın ilişki kurdu. 1914-1926 arasında İsviçre’de Basel Üniversitesi’nde iktisat profesörlüğü yapan Michels, 1926’da Roma Üniversitesi’nde siyaset sosyolojisi okuttu. Aynı yıl İtalyan yurttaşı oldu. 1927’de ABD’ye giderek Chicago Üniversitesi’nde ders verdi. 1928’de B.Mussolini’nin daveti üzerine Perugia Üniversitesi’ nde çalışmaya başladı ve ölümüne değin zaman zaman Roma Üniversitesi’nde de ders vererek bu işini sürdürdü.
Demokrasi, sosyalizm, devrimler, sınıflar, sendikacılık, milliyetçilik, emperyalizm, toplumda aydınların ve seçkinlerin rolü, feminizm gibi konularda çalışmaları bulunan Michels, önceleri Marx’ın Proud-hon’un ve Pareto’nun düşüncelerini kaynaştırmaya çalıştı, 1911’de yayımladığı en çok bilinen kitabı Zur Soziologie des Parteiıvesens in der modernen Demok-ratie’de (“Modern Demokraside Partilerin Sosyolojisi”) demokratik değerleri yaşama geçirmek üzere kurulan örgütlerde kaçınılmaz olarak oligarşik eğilimlerin ve oligarşinin ortaya çıktığını öne sürerek bunu “oligarşinin demir yasası” adını verdiği bir kuramla açıklamaya çalıştı. Ona göre, bir yanda her türlü örgütlenmede, bürokrasinin, profesyonel kadroların gerekliliği ve işlevsel zorunluluklar, diğer yanda kitlelerin bilinçsizliği ve pasifliği “oligarşilerin” ortaya çıkışını kaçınılmaz kılmaktaydı. Adeta “örgütlenme” sözcüğünü “oligarşi” sözcüğüyle eşanlamlı kullanan, ayrıca çok geniş bir oligarşi tanımı yapıp bu kavramı her türlü örgütlenmeye uygulayan Michels’e göre, sınıf mücadelesi egemen azınlıklar (oligarşiler) arasındaki mücadele biçiminde gerçekleşmekteydi ve temsili parlamenter sistem de zaten demokratik değil, oligarşikti.
1911 ’de İtalya ve Osmanlı İmparatorluğu arasında çıkan Trablusgarp Savaşı’nı konu alan L’imperia-lismo Italiano (“Italyan Emperyalizmi”) adlı kitabında emperyalizmi siyasal ve psikolojik nedenlere dayandırmış ve “yoksulun emperyalizmi” adını verdiği İtalyan yayılmacılığını göçler ve demografik etmenlerle açıklamaya çalışmıştır.
Michels, seçkinci (elitist) bir yaklaşımla değişik düşünürlerin kuramlarını seçmeci (eklektik) bir biçimde kullanmış, her türlü örgütlenme bakımından kaderci bir Belirlenimcilik’i benimsemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen Demokratie, 1911, (“Modern Demokraside Partilerin Sosyolojisi”); L’imperialismo İtaliano, 1912, (“Italyan Emperyalizmi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi