Richard Willstatter Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

WILLSTAETTER, Richard (1872-1942)

Alman, organik kimyacı. Doğal boyarmaddelere ilişkin çalışmalarıyla tanınır.

13 Ağustos 1872’de Baden-Württenberg Eyaleti’ ndeki Karlsruhe’de doğdu, 3 Ağustos 1942’de İsviçre’nin Locarno kentinde öldü. Kimya öğrenimi gördüğü Münih Üniversitesi’nden 1894’te doktora derecesiyle mezun olduktan sonra, aynı üniversiteye öğretim görevlisi olarak atandı. 1902’de de A.von Baeyer’in asistanlığına getirildi. 1905’te profesörlüğe yükseltilince Zürich Üniversitesi’ne geçti. 1912-1916 arasında Berlin Üniversitesi’ne bağlı Kaiser Wilhelm Enstitüsü’nün yöneticiliğini yaptı. 1916’da Münih Üniversitesi’nde Baeyer’in emekliye ayrılmasıyla boşalan kimya kürsüsünün başına geçti. 1924’te Yahudi-ler üzerindeki baskıları kınayarak görevinden istifa eden ve 1939’da İsviçre’ye iltica edinceye değin çalışmalarını özel laboratuvarında sürdürmek zorunda kalan Willstaetter, 1915’te klorofil ve diğer bitki pigmentlerine ilişkin çalışmaları nedeniyle Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmıştı.

Organik kimya alanındaki çalışmalarını önceleri alkaloitlerin yapılarının araştırılması üzerinde yoğunlaştıran Willstaetter, bu maddelerin yedi öğeden oluşan zincirlere sahip çiftçevrimli (bisiklik) bileşikler olduğunu ortaya çıkardı ve başta ergonin (C9H15NO3.H2O) ve siklooktatetraen (C8H8) olmak üzere birçok alkaloidi sentez yoluyla elde etti. Zürich’ teki çalışmaları sırasında ise klorofilin yapısını inceledi ve bu bitki pigmentinin hidrolizi yoluyla elde ettiği asiklik hidroditerpen yapıdaki fitol bileşiğinin (C2OH40O) kandaki hematin pigmenti ile yapısal benzerlik gösterdiğini belirledi. 1912-1916 arasında da, bitki ve meyvelerden elde ettiği antosiya-nin nitelikli boyarmaddelerden siyanin ile pelargonini inceledi ve bunların, hidroksil grupları şeker birimlerine bağlanmış oksonyum tuzlan olduğunu buldu.

1920’lerde enzim tepkimelerinin mekanizmasını inceleyen Willstaetter, enzimlerin koloit nitelikli taşıyıcılar tarafından yüzesoğurulan, düşük molekül ağırlıklı kimyasal maddeler olduğunu ve bunların biyolojik organizmalar olarak düşünülmemesi gerektiğini ileri sürdü. Onun bu savı, 1930’larda enzimlerin protein özelliği kanıtlanana değin etkin olmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Untersuchungen über Chlorophyll, 1913, (“Klorofil Üzerine Araştırmalar.”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi