33Sosyoloji Sözlüğü

REVİZYONİZM

REVİZYONİZM

 

Yeniden gözden
geçirmek, araştırmak ve daha çok siyasal doktrinlerin temelleri­nin tartışma
konusu edilmesi anlamına ge­len kavramdır.

Revizyonizmi
genellikle Marxist, ya da sosyalistlerin birbirleriyle tartışmalarında
kullandıkları görülür. Bir teori eski ve ‘daha saf formundan uzaklaşmayı ifade
eder ve genellikle Ortodoks anlayıştan uzaklaşanla­ra bir suçlama anlamı taşır.
Böylece Rosa Luxemburg ya da Troçki gibi solcu düşü­nürler Lenin’in komünist
devrimine alter­natif yöntemler öne sürdükleri için ‘reviz­yonist’ olmakla
suçlanmışlardır. Manciz-min çoğu modem şekilleri (türleri) bu yolla
‘revizyonizm’le suçlanabilir. Dolayısıyla terim oldukça değer yüklü ve seçici
bir kav­ram özelliğine sahiptir. Marxist olmayan yazarlar, kavramı, herhangi
bir sonradan çıkma alternatif teoriyi tanımlamak ama­cıyla kullanırlar.

Marksist teorilerin
eleştirisel açıdan ye­niden yorumlanmasını ve/veya Komünist hizipler, partiler
ve devletler arasında resmi ideolojik konumdan doktrinel sapmayı gös­teren bir
kavramdır. Komünist polemikte, revizyonizmin Ortodokslukla ilişkisi dinsel
sapkınlığın dini doğma ile olan ilişkisinin laik bir benzeri olarak ortaya
çıkar. Terimin ilk kez kullanılması Alman Sosyal Demok­rat Eduart Bernstein’in
Marksist fikirleri ta­rihsel birikimin ışığında açıklamaya çalıştı­ğı
1890’Iarda olmuştur. Komünist harekette Marksist düzenin resmi yorumlarını göz­den
geçirmenin herhangi bir teşebbüsünü kınamak için kullanılan bir terim oldu. Bil­hassa
Komünist çok merkezliliğin ortaya çıkışından bu yana kullanılmaktadır.
Sta-lin’in hatalarını kabul ederek Partinin yanıl­mazlığını sarsan Sovyet
Komünist Partisi­nin 20. Kongresinden (1956) sonra, reviz-yonizm sadece
kendilerinin ortadoks oldu­ğunu iddia eden birbirine karşıt Komünist
partilerinin, Sovyet ve Çin, Yugoslav ve Arnavutluk, fikirlerini,
politikalarını ve resmi ideolojik konumlarını ifade ettikle­ri/eden bir etiket
olmuştur. Kendi doktrinel yenilikleri onlara göre revizyon değil de Marksizm,
Leninizm’in yaratıcılığı, gelişti­rilmesi ya da yerel şartlara uygulanması ol­muştur.

(SBA)

 

İlgili Makaleler