Sosyoloji
René Guénon – Yatay ve Dikey Boyutların Sembolizmi
René Guénon – Yatay ve
Dikey Boyutların Sembolizmi
Dikey Boyutların Sembolizmi
Sentez ile (…) senkretizm arasındaki farklılıktan söz etmek
istiyoruz.
istiyoruz.
Senkretizm, birbirleriyle az ya da çok tutarsız olmaları
nedeniyle, hiçbir zaman gerçekten birleştirilemeyecek olan öğelerin dışarıdan
bir araya getirilmesine dayanır. Sonuçta bu (…) bir tür seçmecilikten başka bir
şey değildir.
nedeniyle, hiçbir zaman gerçekten birleştirilemeyecek olan öğelerin dışarıdan
bir araya getirilmesine dayanır. Sonuçta bu (…) bir tür seçmecilikten başka bir
şey değildir.
Sentez ise tersine içeriden yapılır. (s. 8)
…bir varlığın yalnızca bireysel açıdan değerlendirilmesi
yeterli değildir. Zira metafizik demek evrensellik (küllî) demektir.
yeterli değildir. Zira metafizik demek evrensellik (küllî) demektir.
…bireysel varlıkların kavrayışıyla sınırlı olan hiçbir
öğreti (…) metafizik adına layık olamaz. Böyle bir öğreti (…) fizik olarak
nitelendirilebilir. (s. 13)
öğreti (…) metafizik adına layık olamaz. Böyle bir öğreti (…) fizik olarak
nitelendirilebilir. (s. 13)
Var olmak (…) tezahür etmemiş olan için,
Bu sözcük, tezahür etmiş olan yani kendisinin dışındaki bir
ilkeye bağımlı olan varlığı (…) yeterli nedeni kendisinde bulunmayan varlığı
ifade eder. Varoluştan söz ettiğimizde, bundan içerdiği ve her biri bir dünya
olarak kabul edilebilecek olan ve sınırı belirsiz çoklukta olan tüm haller ya
da dereceler ile birlikte evrensel tezahürü anlayacağız. (s. 15)
ilkeye bağımlı olan varlığı (…) yeterli nedeni kendisinde bulunmayan varlığı
ifade eder. Varoluştan söz ettiğimizde, bundan içerdiği ve her biri bir dünya
olarak kabul edilebilecek olan ve sınırı belirsiz çoklukta olan tüm haller ya
da dereceler ile birlikte evrensel tezahürü anlayacağız. (s. 15)
…varoluş, gerçekten evrensel ve bütünsel olarak kavranılan
ve ilk belirlemenin (…) oluşturduğu ilk sınırlanma da dâhil, tüm sınırlanmaların
dışında ve ötesindeki imkânın tamamı olmaktan uzaktır. (s. 16)
ve ilk belirlemenin (…) oluşturduğu ilk sınırlanma da dâhil, tüm sınırlanmaların
dışında ve ötesindeki imkânın tamamı olmaktan uzaktır. (s. 16)
Filozofların sistemlerini kurmak için bilinçli olarak ya da
bilinçsiz olarak, daima, evrensel olanağa bir sınırlama getirmeleri kayda değer
bir husustur. Bu çelişkili bir durumdur, fakat bu tür sistemlerin kurulabilmesi
için gereklidir. (s. 17)
bilinçsiz olarak, daima, evrensel olanağa bir sınırlama getirmeleri kayda değer
bir husustur. Bu çelişkili bir durumdur, fakat bu tür sistemlerin kurulabilmesi
için gereklidir. (s. 17)
Evrensel (Arapça’daki İnsan-ı Kamil) İbrani Kabalası’nın
Adam Kadmon’udur. Bu yine Uzak-Doğu tradisyonundaki Kral’dır (Wang). (s. 22)
Adam Kadmon’udur. Bu yine Uzak-Doğu tradisyonundaki Kral’dır (Wang). (s. 22)
Üç guna şunlardır: Sattwa, yani Varlığın (Sat)
Saf özüne uygunluk. Rajas, yani varlığın belirli bir hali
içindeki yayılımını, (…) teşvik eden itki. Nihayet Tamas, yani cahiliyet
(avidya) ile özdeş olan karanlık, aşağı hallerinde alınan varlığın karanlık
kökü. (s. 37)
içindeki yayılımını, (…) teşvik eden itki. Nihayet Tamas, yani cahiliyet
(avidya) ile özdeş olan karanlık, aşağı hallerinde alınan varlığın karanlık
kökü. (s. 37)
Sattwa yükseliş eğilimini,
Referans alır. Tamas iniş eğilimidir,
Raja’ya gelince, o bir ara konumda bulunur. (s. 38
…haç sembolizmi
Dikey çizgi aktif ilkeyi ve yatay çizgi de pasif ilkeyi
temsil ediyor. (s. 41)
temsil ediyor. (s. 41)
…haçın merkezi, tüm zıtlıkların uyum haline girdikleri ve
çözümlendikleri noktadır.
çözümlendikleri noktadır.
Lao-Tse
“İlke daima durağandır, ancak her şey onun tarafından yapılır.”
(s. 49)
(s. 49)
Merkezde bulunan kişi için her şey birlik içindedir, zira o
her şeyi ilkenin birliği içinde görür. (s. 52)
her şeyi ilkenin birliği içinde görür. (s. 52)
Haç sembolizmi
Çeşitli tradisyonlarda merkezdeki haça da eş değer
deyimlerle ifade edilen şey ile özdeşleştirilmesidir.
deyimlerle ifade edilen şey ile özdeşleştirilmesidir.
Hayat Ağacı
…bir diğer ağaç daha vardır: bu hayır ve şer ilminin ağacı
idi. (s. 61-62)
idi. (s. 61-62)
Swastika / kutup işareti
Sanskritçede sutra özgün olarak iplik anlamındadır.
Tantra da iplik kumaş anlamına gelir.
Wei da atkı anlamına gelir.
King, temel kitaba işaret eder…
Dokumanın her noktası
Birbirine dik olan iki ipliğin kesiştikleri yer olmakla, bir
haçın merkezidir. (s. 85-86)
haçın merkezidir. (s. 85-86)
Le Symbolisme de la Croix
Türkçeleştiren: Fevzi Topaçoğlu
İnsan Yayınları
2001