Edebi Şahsiyetler

Rene Grousset Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Rene Grousset (1885-1952) Asya milletleri hakkında yazdığı tarih ve sanat tarihi kitaplarıyla ünlü Fransız şarkiyatçısı.

Fransa’nın güney illerinden Gard’ın Aubais kasabasında doğdu ve orta öğ­renimini burada yaptı. Daha sonra Paris’e giderek Sorbonne Üniversitesi’nde şarkiyat öğrenimi gördü ve Ecole des Langues Orientales’e devam etti. Paris’­teki Cernuschi ve Guimer müzelerinde müdür ve konservatör, Journal Asiati-que’te sekreter olarak çalıştı. Ecole des Langues Orientales’de uzun yıllar tarih, coğrafya ve sanat tarihi dersleri okut­tu. Tibet. Çin, Hindistan ve Japonya’­ya giderek incelemelerde bulundu ve il­mî araştırmaları için malzeme topladı. 1946da Academie Française’e üye se­çildi. Paris’te öldü.

Eserlerinin büyük bir kısmını iki dün­ya savaşı arasında yayımlayan Grousset ilk çalışmasından itibaren, Fransız-İngi­liz rekabetinde Fransızlar’ın sömürge­leştirme hususunda geri kaldıkları As­ya’nın tarihini yeniden gözden geçirerek bir anlamda ülkesinin siyasetine tarihî bir arka plan oluşturmaya çalışmıştır. Bu bağlamda Ermenileri de Fransızlar’ın önemli bir müttefiki saydığı için araş­tırmalarında onlara özel bir yer ayırmış­tır. Yine Asya ile Avrupa arasında başın­dan itibaren bulunduğu varsayılan ça­tışmanın nasıl gerçekleştiğini de Fran­sız çıkarları açısından ele almıştır. Ona göre ne Şark meselesi ne de Haçlı se­ferleri, hıristiyanların müslümanlar kar­şısında bugün de devam eden tavırları­nın bir neticesidir; bu vakıalar, aslında Asya ile Avrupa arasında başından beri yaşanan yarış ve rekabetin tezahürün­den ibarettir.

Türk ve Moğol tarihi üzerine kaleme aldığı eserlerinde bu İki milleti saldır­gan, barbar, fakat göçebeliğin sağladığı savaşçılık yeteneğiyle idareyi ele geçi­ren ve kendini yeni şartlara uydurabi­len topluluklar olarak göstermiş, Asya tarihini de İbn Haldun tarafından kavramlaştınlan göçebe-medenî ayırımına ve bu insanların birbirleriyle olan ilişki­lerine irca ederek açıklamaya çalışmış­tır. Groussefye göre Türkler ve Moğol­lar göçebe toplulukların en önde gelen örnekleridir. Bu iki millet, özellikle için­de yetiştikleri güç hayat şartlarının kendilerine kazandırdığı savaşçılık yetene­ğiyle daima zengin ülke ve şehirleri İş­gal etmişler, fakat daha sonra bu yer­lerde oturanların kültürünü benimseye­rek bozkır kültürüne yabancılaşmışlar ve sonuçta kendileri veya halefleri de aynı akıbete uğramışlardır. Ona göre gö­çebe topluluklar bu gücü, hayatlarını av­cılıkla idame ettirme zorunda olmaları sebebiyle kazandıkları okçuluk mahare­tine  borçluydular.  Şehirliler topu  icat edince medeniyet göçebelik karşısında bir üstünlük elde etti; böylece göçebe­ler tarihin seyrinde tayin edici bir fak­tör olmaktan çıktılar. Grousset’nin Haçlı seferleriyle ilgili görüşü de, eserlerini Haçlılar’ın kendi verdikleri bilgileri ve Av­rupalı yazarların bu konudaki değerlen­dirmelerini esas alarak yazdığı için. hı­ristiyanların müslüman yayılmacılığı kar­şısında savunmaya geçtikleri yolundadır. Eserleri: Histoire de l’Asie; Histoire de la philosophie ohentale; Le reveil de l’Asie; Histoire de l’extreme – orient; Sur les traces du Bouddha; Les civihsations de l’orient; Les philosophies indiennes; L’lran extreieur: son art; Histoire des croisades et du royaume tane de Jerusalem; L’epopee des croisades; L’empire des steppes: Attila, Gengis-Khan, Tamerlan; L’empire mongol; L’Asie orientale, des origines au XVe siecle Histoire de la Chin; Le conquerant du monde, vie de Gengis-Khan; Bilan de l’histoire; Histoire de l’Armenie, des origines a 1071; L’empire de Levant, histoire de la question d’orient; La Chine et son art; La face de l’Asie; Les croisades, L’art de L’extreme-orient, Les seluptures des Indes et de la Chi­ne, Histoire de l’orient latin.

Ayrıca Journal asiatique ve Revue d’histoire gibi süreli yayınlarda birçok makalesi çıkmıştır.

TDV İslâm Ansiklopedisi

İlgili Makaleler