Regiomontanus Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

REGIOMONTANUS (1436-1476)

Alman astronomi ve matematik bilgini. Ptolemaios’un Almagest’im özgün dilinden Latince’ye çevirmiş ve trigonometrinin Avrupa’da bir bilim dalı olarak yerleşip gelişmesini sağlamıştır.

6 Haziran 1436’da Doğu Prusya’daki Königsberg’ de (bugün Rusya Kaliningrad) doğdu, 8 Temmuz 1476’da Roma’da öldü. Asıl adı Johann Müller’dir. “Kral Dağı” anlamına gelen Königsberg’in adı Latince’ye çevrilerek, doğum yerini belirtmek üzere adına eklendiğinden Regiomontanus diye tanınır. Büyük bir olasılıkla, on bir – on iki yaşındayken girdiği Leipzig Üniversitesi’nde Latince ve Yunanca gibi klasik dilleri öğrendikten sonra, 1450’de Viyana Üniversitesi’ ne yazıldı. Regiomontanus’un gelecekteki çalışmalarına yön veren, bu üniversitede önce hocası, sonra çalışma arkadaşı olan, matematikçi ve astronom Georg Peurbach’tır (1423-1461). 1452’de öğrenimini tamamlayıp, yaşı küçük olduğu için ancak 1457’de lisansüstü derecesini alabilen Regiomontanus, Viyana Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak kaldı ve 1460’ta üniversiteyi ziyaret eden Kardinal Bessarion’un önerisiyle, Ptolemaios’un Almagest adlı dev yapıtını Yunanca’dan Latince’ye çevirmek üzere Peurbach ile yoğun bir çalışmaya girişti. Ertesi yıl Peurbach ölünce, hocasının vasiyetini yerine getirmek ve bu çalışmayı tek başma tamamlamak amacıyla, Bessarion ile birlikte Roma’ya gitti. Bir süre Padova Üniversitesi’nde, Batı dünyasının “Alfraganus” adıyla tanıdığı, 9.yy’da yaşamış Arap astronomi bilgini Ahmed b. Muhammed b. Kesîr el-Ferganî’nin astronomi çalışmaları konusunda dersler verdikten sonra, 1467’den 1471’e değin Macaristan’ın başkenti Buda’da yaşayıp, krallık gözlemevinde çalışmalar yapan ve sarayın zengin kitaplığındaki değerli el yazmalarını inceleyen Regiomontanus, 1471’de Nüm-berg’e yerleşti ve evinde küçük bir basımevi kurarak gökgünlüklerini, Peurbach’ın gezegenler kuramını yayımladı. Büyük bir olasılıkla o sıralar öğrencisi olan ve çalışmalarından etkilenen Nümberg’in sayılı zenginlerinden Bemhard Walther da, Regiomontanus’a özel bir gözlemevi kurup, güçlü araçlarla donatması için gerekli parasal desteği sağlayarak, elverişli çalışma koşulları yaratmıştı. Ancak, Nürnberg Gözlemevi’nin kayıtlarına göre, 1475’te, kilise takvimindeki yanlışlıkları düzeltmek göreviyle papa tarafından Roma’ya çağrılan Regiomontanus, ertesi yıl bu kentte büyük bir olasılıkla vebadan öldü; kimi belgelere göre de, Ptolemaios’un Almagest’inin yanlışlarla dolu bir çevirisini yayımlayan Trabzonlu Georgios’u suçladığı için, Georgios’un oğlu tarafından zehirlendi.