Tarihi Şahsiyetler

Ratip Berker Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BERKER, Ratip (1909 – 28 Ekim 1997)

Türk matematikçi ve mekanikçi. Akışkanlar mekaniği alanındaki çalışmalarıyla tanınır.

5    Haziran 1909’da İstanbul’da doğdu. 1926’da, aynı kentteki Saint Joseph Fransız Koleji’ni bitirerek Fransa’ya gitti ve 1930’a değin Nancy, 1930-1933 ile 1935-1936 arası da Lille Üniversitesi’nde öğrenim gördü. Makine yüksek mühendisliği diplomasını, ardından fen lisansını ve 1936’da matematik doktorasını alarak Türkiye’ye döndü.

1933 üniversite reformu sırasında Fransa’da bulunan Berker, yeni kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’ne (İÜFF) bağlı Matematik Enstitüsü’ne doçent olarak atandı, 1943’te de profesörlüğe yükseltildi. Aynı zamanda İstanbul Teknik Üniversitesi’nin (İTÜ) öğretim kadrosunda yer almış, 1934’te Analiz ve Mekanik doçenti, 1939’da Mekanik veAkışkanlar Mekaniği profesörü, 1944’te de Makine Fakültesi’nin ilk dekanı olmuştu. Ancak, 1946’da kabul edilen bir yasa öğretim üyelerinin aynı anda iki kurumda birden çalışmalarını yasaklayınca, Berker de İÜFF’deki profesörlük görevinden ayrılarak İTÜ Makine Fakülte-si’ndeki kürsüsünde kaldı ve 1954’te ordinaryüs profesör oldu. Bu arada, 1951-1952 arası UNESCO’ nun (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization-Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) Paris’teki merkezinde uzman olarak çalışmış, Roma’daki Uluslararası Bilgisayar Merkezi’nin kuruluş hazırlıklarını yapmıştır.

1957’de ABD’deki Indiana Üniversitesi’nde konuk profesör olarak ders veren Berker, 27 Mayıs 1960’ı izleyen Milli Birlik Komitesi döneminde, üniversitedeki görevlerinden uzaklaştırılan 147 öğretim üyesinden biriydi. O tarihten sonra, 1962’den 1967’ye değin Fransa’daki Lille Üniversitesi’nde, 1967-1972 arasında da Paris Üniversitesi Fen Fakültesinde (bugünkü adıyla Paris VI.Üniversitesi) profesör olarak çalıştı. 1972’de Türkiye’ye dönünce Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü’nde görev aldı ve 1979’da emekliye ayrılarak 1982’ye değin TÜBİTAK’ın (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) Bilim Kurulu başkanlığını yürüttü.

Berker, 1968’de TÜBİTAK Bilim Ödülü’yle, 1975’te Hacettepe Üniversitesi’nin, 1980’de de İstanbul Teknik Üniversitesi’nin onur doktorasıyla ödüllendirilmiştir.

İlgili Makaleler