Rafael Alberti kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi
Rafael Alberti kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1902) İspanyol şair, oyun yazarı. Çağdaş akımlarla toplumcu geleneği birleştirmiştir. Puerto de Santa Maria’da doğdu. El Puerto’daki bir Cizvit kolejinde parasız öğrenci olarak sorunlu bir öğrenim hayatı geçirdi. Kübizm akımı etkisinde yaptığı resimler yetersiz bulunduğundan edebiyata yöneldi. Eski İspanyol edebiyatındaki lirik şiir derlemeleri “cancioneros”lardan esinlendiği ilk şiir kitabı Marinero en tierra ile 1924’te Premio Nacional de Literatura’yı (Ulusal Edebiyat Ödülü) kazandı. 1930’lann başında Manrist dünya görüşünü benimsedi, ispanya İç Savaşı’na katıldı. “Cephe tiyatrosu” türünde oyunlar yazdı. İç Savaş’ın Cumhuriyetçiler’ in yenilgisiyle sonuçlanmasından sonra sürgüne gönderildi. II. Dünya Savaşı sonrasında çeşitli ülkeleri dolaşarak şiir üzerine konferanslar verdi. 23 yıl Arjantin’de kaldıktan sonra Roma’ya yerleşti. Franco’nun 1975’te ölümü üzerine yurduna döndü. Lenin Edebiyat Ödülü ve Struga’da Altın Çelenk Ödülü’nü kazanmıştır.
Alberti, İspanya’da “Diktatörlük Altındaki Kuşak” diye adlandırılan edebiyatçılardandır. 22 yaşında, Marinero en tierra adlı şiir kitabıyla yaygın bir üne kavuştu. Kitaptaki şiirler,1920’lerde ortaya çıkan ve dilde arınmacılığı savunan Prismo akımının olduğu kadar, Gerçeküstücülük akımının da izlerini taşıyordu. Bu şiirler, konulan açısından da eski lirik şiirleri anımsatır. Bunu izleyen La amante ve El Alba del alheli kitaplarında da aynı doğrultuyu izleyen şair, bunlarda ilk kitabının başarısını tekrarlayamadı.
“Kriz şiirleri” diye adlandırılan dönemi, 1926- < 1927’de yazdığı Cal y canto kitabıyla başlar, Yitirilmiş çocukluk değerlerinin yarattığı öfke, bu dönem şiirlerinde belirgindir. Başyapıtları arasında gösterilen Sobre los ângeles, mutsuz bir aşk serüveninden kaynaklanmıştır. Kent yaşamının birey üzerindeki etkilerini güçlü imgelerle ve sorgulayıcı bir bakış açısıyla irdeler. “Kriz şiirleri”nde teknik açıdan virtüözlüğe oluşan Alberti, 1930’dan sonra yeni bir yola yöneldi. Siyasal düşüncelerindeki değişimle orantılı olarak, şiir dilinde şairanelikten kaçınmaya ve toplumsal konulara ağırlık vermeye başladı. İspanya İç Savaşı’nda Franco’ya karşı savaşmasına koşut olarak, bu dönem şiirlerinde kavgacı bir üslup görülür.
Sürgün yıllarında, ilk şiirlerinde görülen otantik ses yeniden belirir. 1948-1956 arasında yazdığı Retornos de lo vivo lejano bu döneminin ilk önemli yapıtıdır. Coplas de Juan Panadero’da siyasal şiir anlayışını sürdürür. Türkçe’ye Sürgünden Şiir adıyla bir seçkisi çevrilen Alberti, 1959’da yazdığı La arboleda perdida adlı kitabında kendi yaşam öyküsünü anlatır.
Alberti çok sayıda oyun yazmıştır. Bunlardan Fermin Galan’da, Lorca’nın, Mariana Pineda oyunundan alıntılar vardır. En tanınmış oyunu Noche de guerra en el Museo de Prado, İç Savaş’ta bombalanan bir müzede geçer. Tablolardaki kişiler canlanıp Franco yanlılarına karşı İspanya’yı savunurlar. Bu fantastik oyun, Alberti’nin Gerçeküstücülük akımına duyduğu yakınlığı da gösterir.
İç Savaş’ı, diktatörlük ve sürgünü, sıla özlemini yoğun biçimde yaşayan Alberti, bir yandan modern akımlara, bir yandan da toplumcu geleneğe uzanan şair kimliğiyle çağdaş şiirin ustaları arasında yer almaktadır.
YAPITLAR (başlıca):
Şiir:
Oyun:
Otobiyografi:
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 4. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983
RAFAEL ALBERTİ KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ
İspanyol şairi ve oyun yazarı (Cadiz 1902). Yapıtlarında İspanyol şiirinin tüm gelenekleriyle Avrupa edebiyatının en yeni eğilimlerini bağdaştırmayı başaran Rafael Alberti, Sobra tos Angeles (Melekler Üstüne, 1927) adlı yapıtıyla, yüzyılımızın en iyi İspanyol şairleri arasında sayılmaya başlandı. 1930’dan sonra, özellikle de siyasal görüşlerinden (kralcıydı) ötürü 1939’da sürgün edilmesinden (Fransa ve Arjantin’de yaşadıktan sonra, 1964’te İtalya’ya yerleşti) sonra, yapıtlarındaki siyasal vurguyu artırdıysa da, özenli, kusursuz bir biçim arayışını bırakmadı (Entreel Clavelyla Espada [Kılıç ve Karanfil Arasında, 1941 ]; vb.). Ayrıca birçok tiyatro oyunu (El Hombre Deshabitado [Alışılmamış İnsan, 1931], El Adefesio [Çılgınlık, 1944], El Trebol Florido (Çiçekli Yonca, 1959]) ve bir şiir derlemesi (Poesias 1924-1967 [Şiirler 1924-1967], 1972) yayınladı. Şiirlerinden bir derleme 1978’de Türkiye’de Sürgünden Şiirler (1978) adıyla yayınlandı.
KAYNAK: GROİLER İNTERNATİONAL ENCYCLOPEDİA, CİLT-1, 1993, DANBURY, CONNECTİCUT-İSTANBUL