Edebiyat Sözlüğü

R Harfi Nedir Ne Demektir, Eski Türk Alfabelerinde R Harfi

R,r. Türk alfabesinin yirmibirinci, Osmanlı alfabesinin on ikinci harfi olup Ebced hesabında “re” 200 sayısının karşılığıdır.

Latin alfabesinin on sekizinci harfi olan “R” Yunan alfabesindeki Rho (P) harfinden çıkmıştır.

Eski Türk (Yenisey ve Orhon) kitabelerinde ince ve kalın ünlüler için iki çeşit “r” işareti kullanılmıştır.

“R” sesi Ana Türkçe’den beri bütün Türk dil ve diyalektlerinde kullanılan bir fonemdir ve yalnız kelime içinde ve sonunda, kullanılır. Türkçe arka, kara, yurt, demir, sinir, kir örneklerinde olduğu gibi. Kelime başlarında ise bu sese yalnız yabancı kelimelerde rastlanır. Örnek: Raf (Farsça), reçete (İtalyanca), resim (Arabça) rejim (Fransızca). Bu bakımdan Türkçede “r” ile başlayan kelimelerin büyük bir kısmı yabancı dillerden alınmıştır. Yabancı kelimelerin başında rastlanan “r” sesini gidermek için halk ağızlarında bu kelimelere “i” veya “ı” gibi bir ses getirilir, raf-iraf; rüzgâr-¡rüzgâr, Rum-Urum.

İlgili Makaleler