Pyotr Kapitsa Kimdir, Hayatı, Çalışmaları, Hakkında Bilgi

KAPİTSA, Pyotr Leonidoviç (1894-1984) SSCB’li fizik bilgini. Maddenin şiddetli manyetik alanlarda ve çok düşük sıcaklıklardaki davranışını incelemiş, özellikle helyumda üstünakışkanlık olgusunu keşfetmiştir.

26 Haziran 1894’te St.Petersburg açıklarındaki Kronştadt Adası’nda doğdu, Moskova’da öldü. 1918’de Petrog-rad Politeknik Enstitüsü’nün Elektrik Mühendisliği Fakültesi’nden diplomasını alarak, 1919’dan 1921’e değin aynı kuruluşta öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1921’de Rus imparatorluk Bilimler Akademisi’nin oluşturduğu bir bilim heyetine katılarak Londra’da bulunduğu sıralar, Rutherford’un önerisiyle heyetten ayrılıp Cambridge Universitesi’nin Cavendish Labo-ratuvarı’nda çalışmaya başladı. Cambridge Üniversitesi’nden doktora derecesini alarak 1924’ten 1932’ye değin bu laboratuvarda manyetik araştırmaları yöneten Kapitsa, 1934’te Moskova’daki bir konferansa katılmak üzere SSCB’ye gittiğinde, ülkeden çıkış vizesi son anda kaldırıldığından İngiltere’ye dönemedi ve yetkililerin tüm ısrarlarına karşın bir yıl kadar SSCB’de hiçbir görevi kabul etmedi. Stalin’in sağladığı özel koşullardan sonra direnişinden vazgeçerek, SSCB Bilimler Akademisi’nde yeni kurulan Fiziksel Problemler Enstitüsü’nün yöneticiliğine getirildi. Ancak, 1946’da nükleer silah yapımı için kurulan Kozmik Işınımın Stratejik Kullanımı Komisyonu’nda görev almayı reddettiği için, “ulusal savunmayı kasıtlı olarak sabote etmek”le suçlanıp Stalin ile anlaşmazlığa düşünce görevinden ayrılmak zorunda kaldı. Uzun süre gözaltında tutulduktan sonra Urallar’daki bir nükleer araştırma laboratuvarma gönderilen Kapitsa, 1953’te Stalin’in ölümünden sonra yeniden enstitünün başına getirildi.

1939’da üye seçildiği SSCB Bilimler Akademisi başta olmak üzere, çalışmaları ülkesinin en önemli bilimsel kuruluşlarınca ödüllendirilen, 1934, 1944, 1945, 1964, 1971 ve 1974’te altı kez Lenin nişanını, 1941 ve 1943’te iki kez Devlet Fizik Ödülü’nü, 1959’da SSCB Bilimler Akademisi’nin Lomonosov madalyasını alan Kapitsa, çağdaş SSCB’li fizikçiler arasında en tanınmışlarından biridir. 1929’da İngiltere’deki Royal Society’nin, ayrıca ABD, Fransa, İsveç, Hollanda, Sırbistan, Finlandiya ve Çekoslovakya’da bilim akademilerinin ve en ünlü bilim kuruluşlarının üyeliğine seçilmiş, 1944’ten sonra pek çok üniversite ve bilim derneğinin onur doktorası, onur üyeliği ve madalyasıyla ödüllendirilmiş, 1978’de ABD’li Penzias ve Wilson ile birlikte Nobel Fizik Ödülü’nü bölüşmüştür.