Port Royal Mantık / Mantığı Nedir, Hakkında Bilgi

Port Royal Mantığı

Port-Royal okulu düşünürlerinden Antoine Arnauld (1612-1694)’la Pierre Nicole (1625-1695)’un birlikte yazdıkları bu mantık elkitabı Port-Royal mantığı ya da düşünme sanatı (Fr. Logique de Port-Royal ou Art de Penser) adını taşımakta. 1662 yılında genç Chevreuse dükünün eğitimi için yazılmıştır. Bacon ve Descartes’ın mantık anlayışlarıyla Aristoteles mantığını uzlaştırmaya çalışır. Dört bölümdür.

Birinci bölümde düşünceler, ikinci bölümde yargılar, üçüncü bölümde uslamlama, dördüncü bölümde yöntem işlenmiştir. Özellikle önermeler en küçük ayrıntılarına kadar saptanmış ve sınıflandırılmıştır. Bireşimsel ve çözümsel yöntemler arasındaki ayrılık titizlikle incelenmiştir. Tümdengelim mantığı geliştirilmiştir. Metafizik mantık alanında Port-Royal mantığının büyük önemi, özellikle bozuk mantık‘ın yanlış çıkarsamalardan değil, yanlış öncüllerden çıkarsamada bulunmaktan ilerigeldiğini göstermiş olmasıdır.

Tümdengelimli çıkarımlar özdeşlik ve çelişmezlik ilkelerinin uygulanmasıyla gerçekleşir. Bundan ötürüdür ki paralojizmlerden kaçınmak için her kavramı ve önermeyi tek anlamlı olarak kullanmak (özdeşlik) ve hangi önermenin dışta bırakılacağını açık olarak bilmek (çelişmezlik) gerekir.