Piri Mehmed Paşa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

PİRİ MEHMED PAŞA (? -1532)

Osmanlı sadrazamı. I. Selim ve I. Süleyman dönemlerinde beş buçuk yıl sadrazamlık yapmıştır.

Doğum tarihi bilinmiyor. Aksaray ya da Amasya’ da doğduğu sanılıyor. 13 Ekim 1532’de Silivri’de öldü. Ulemadan Mulıyiddin Mehrned Çelebi’nin oğludur. Amasya’da medrese öğrenimi gördükten sonra mahkeme kâtipliği yaptı. Kısa süre sonra da başkâtip olarak şehzade Bayezid’in (II. Bayezid) yanına girdi. Onun 1481’de tahta çıkmasıyla birlikte İstanbul’a gitti. Sofya, Silivri, Siroz (Serez) ve Galata kadılıklarında bulunduktan sonra İstanbul’da Fatih İmareti Mütevellisi oldu. 1508’de ilmiye görevinden ayrılarak hazine defterdarlığına atandı. Bir süre sonra Anadolu defterdarlığına, 1511’de de başdefterdarlığa yükselerek I. Selim’in (Yavuz) 1514’teki Çaldıran seferinde iaşe ve menzil hizmetlerinde büyük yararlılık gösterdi.

Savaş öncesi toplanan Divan’da, askerler arasında Şah İsmail yanlılarının varlığı nedeniyle orduda bir çözülmeye engel olmak için hemen savaşa girilmesini önerdiği için padişahın güvenini ve takdirini kazandı. Çaldıran zaferinden sonra 29 Ağustos 1514’te Tebriz’ in alınmasıyla görevlendirildi. Sefer dönüşünde Amasya’da konaklamakta olan padişah tarafından üçüncü vezirliğe atanarak Amasya ve Bayburt yöresinde zahire toplamakla görevlendirildi. Yeterli zahire toplanamaması ve İlkbaharda yeniden İran seferine çıkılacağını öğrenen Yeniçeriler’in ayaklanarak kendisinin ve öteki devlet adamlarının evlerini yağmalaması üzerine vezirlikten azledildiyse de üç gün sonra bağışlanarak 22 Ağustos 1515’te yeniden görevine döndü. Doğu sınırındaki kimi olaylar ve Diyarbakır’ın kuşatmaya alınması üzerine 26 Nisan 1516’da vezirlikten azledilerek Yedikule’ye hapsedildi. Sadrazam Sinan Paşa’ııın yardımıyla aynı gün salıverildi. Haziran 1516’ da Mısır seferine çıkan I. Selim tarafından İstanbul’a muhafız atandı. Osmanlı ordusunun ardından İskenderiye’ye gidecek donanmayı hasırladı ve gönderdi. Mısır dönüşü Şam’da konaklayan padişah tarafından ordugâha çağrılarak 25 Ocak Î518’de sadrazamlığa atandı. Mayıs 1518’de genij yetkilerle İran cephesine giderek Fırat üzerindeki Ane ve Hît kalelerini aldı. 20 Aralık 1518’de aldığı buyrukla Edirne’ye döndü.