Pierre Bayle Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BAYLE, Pierre (1647-1706)

Fransız düşünür. Kuşkucu bir yaklaşımla dinsel inançların usla temellendirilemeyeceği görüşünü savunmuştur.

Kalvinist bir papazın oğlu olarak Güney Fransa’ nın Ariege Eyaleti’ndeki Carlat’da doğdu, Rotterdam’da öldü. Toulouse’da bulunan bir Cizvit Okulu’ na yollandı. Orada kendisine Katolik mezhebi benimsettirildi. Ancak kısa bir süre sonra yeniden Kalvinizm’e döndü. Fransa’nın resmi “mezhep”ine aykırı bir düşünceyi benimseyince cezalandırılmaktan korkarak Cenevre’ye kaçtı. Oradaki Kalvinist Üniversitesi’nde okudu. Sonra kimliğini saklayarak Fransa’ya geri döndü. Sedan Kalvinist Koleji’nde bir süre felsefe okuttu. Huguenotlar’a karşı yapılan son kıyım olayında kendi gibi birçok Kalvinist’le birlikte Hollanda’ya kaçtı. Önce Rotteraam’daki bir lisede öğretmenlik yaptı. Sonra akademik nitelikteki ilk dergilerden biri olan Nouvclles de la Republique des Lettres’l yayımlamaya başladı. Değişik inanç ve düşünce kesimleriyle birbiri ardına çatışmaya girdi: Önce liberal Kalvinist tanrıbilimcilerle, sonra Ortodoks olanlarıyla, Fransa Katolikleri ile ve çağdaşı hemen tüm filozoflarla tartıştı. Sözcüğün tam anlamıyla “protes-tan” olduğunu söylerdi. Söylenmiş ve yapılmış olan her şeyi kınadı. Ancak yaşamını adadığı iki kavgada, dinsel hoşgörüsüzlük ve felsefede dogmacı oldu. Ölümü dostlan kadar düşmanlarını da üzdü. Çağdaşları, karşıtlıklar bir yana, girdiği tartışmalarla gününün düşüncesine yapmış olduğu katkının bilincinde idiler.