Edebi Şahsiyetler

Peter Handke Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HANDKE, Peter (1942)

Avusturyalı roman ve oyun yazarı. Çağdaş Deneysel tiyatronun önemli adlarından biridir.

6 Aralık 1942’de Kârnten’de, Griffen’de doğdu. 1965’te Graz Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Öğrenciliği sırasında, Forum Stadtpark adıyla bir araya gelen genç edebiyatçılar topluluğuna katıldı. Üniversiteyi bitirdiği yıl ABD’ye gitti. Orada “geçerli” edebiyata yönelttiği eleştirilerle büyük ilgi topladı. Avrupa’ya döndükten sonra Almanya’nın çeşitli kentlerinde ve Paris’te yaşadı. 1967’de Gerhart Ha-uptmann Ödülü’nü, 1973’te Georg Büchner Ödülü’ nü, daha sonra da Franz Kafka Ödülü’nü kazandı.

Handke, II. Dünya Savaşı sonrası deneysel edebiyat yaklaşımının önemli adlarından biridir. Hem oyun, hem romanlarında dil olgusu büyük önem taşır. Dilin yapmacıklığını, insanlar arasındaki ilişkilerdeki yetersizliğini ve giderek insana yabancılaşmasını romanlarında sık sık işlemiştir.

Tiyatro alanında da benzer uygulamaları vardır. Gerçekliğin tiyatroda yaratılamayacağı düşüncesinden yola çıkarak sokak, dershane, kilise ve dükkân gibi yerlerde sergilenecek, halka doğrudan seslenebilecek bir tiyatroyu savunmuştur. Oyunlarında küçük burjuva yaşantısını taşlayan, imgelerden bağımsız ve dilin anlamsızlığını vurgulayan yinelemeler ve monologlarla, insan-nesne arasındaki ilişkileri irdelemeye çalışmıştır. Tiyatro anlayışını en ileri noktasına götürdüğü Publıkumsbeschımpfung (“İzleyiciye Sövme”) adlı oyununda eylem, olaylar dizisi vb. yoktur; oyunun ana kişisi izleyicidir. Oyunun sonunda izleyiciye sövülmekte, sonra da hoparlörden alkış sesleri duyulmaktadır.

•    YAPITLAR (başlıca): Roman:Die Hornisse,1966, (“Eşek Arıları”); Die Angst des Tormanns beim Elfmeter, 1970, (Kalecinin Penaltı Korkusu); Der Kıtrze Brief zum langen Alschied, 1972,(“Uzun Veda İçin Yazılmış Kısa Mektup”); Wunschloses Umglück,.. 1973, (“Mutsuzluğun Doruğu”); Langsame Heimkehr, 1979, (“Ağır Dönüş”); Die ling-shandige Frau, 1981, (“Solak Kadın”); Die Chinese des Schmerzes, 1983, (“Acı Çinlisi”). Şiir: Die lnnenvıelt der Aussenvıelt der lnnenvıelt, 1969, (“İç Dünyanın Dış Dünyasının İç Dünyası”). Anlatı: Falshe Beıuegung, 1975, (“Yanlış Hareket”). Oyun: Publikumsbescbimp-fung, 1966, (“İzleyiciye Sövme”); Weissagung, 1966, (“Kehanet”); Die Unvemünftigen sterben aus, 1973, (“Akılsızlar Türü Tükeniyor”); Über die Dörfer, 1982, (“Köyler Üzerine”). Deneme: leb bin ein Bevıohner des Elfenbeinturms, 1972, (“Fildişi Kulede Oturuyorum”); Das Ende des Flanierens, 1980, (“Gezginciliğin Sonu”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler