Peter Debye Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

DEBYE, Peter (1884-1966)

Hollanda asıllı ABD’li fizik ve kimya bilgini. X ışınlarının dağınık yapılarda kırınımını incelemiş, moleküllerin dipol momentleri üzerindeki çalışmalarıyla 1936’da Nobel Kimya Ödülü’ nü kazanmıştır.

Peter Joseph William (Pieter Joseph Wilhelm) Debye 24 Mart 1884’te Hollanda’nın Maastricht kentinde doğdu, 2 Kasım 1966’da New York Eyaleti’ nin Ithaca kentinde öldü. Aachen’daki Technische Hochschule’de elektrik mühendisliği eğitimi gören ve 1905’te mezun olan Debye, 1906’da Aachen’dan Münih’e çağrılan ünlü Alman matematiksel fizikçi Arnold Sommerfeld ile birlikte gittiği Münih Universitesi’nde fizik alanında çalıştı. 1908’de doktorasını aldıktan sonra bir süre bu kurumda ders verdi. 1911’de de, Zürich Üniversitesinden ayrılan Einstein’ın yerine kuramsal fizik profesörlüğüne getirildi. Ertesi yıl gene aynı unvanla Hollanda’da Utrecht Üniversitesine, bir yıl sonra da hem kuramsal hem de deneysel fizik profesörü olarak Göttingen Üniversitesine atandı. 1920-1927 arasında Zürich’te, bu kez Eidgenössische Technische Hochshule’de fizik profesörü ve fizik enstitüsü yöneticisi olarak bulundu. 1927’de Leipzig Üniversitesi’nde deneysel fizik profesörlüğüne getirildi. 1934’te Berlin Üniversitesi kuramsal fizik profesörlüğüne atanırken, Kaiser WiT helın Enstitüsü’nün geliştirilmesiyle de görevlendirildi. Adım Max Planck Enstitüsü olarak değiştirdiği bu kurumda araştırmalarım sürdüren, 1936’da dipol moleküllerin elektrik momentleri üzerine araştırmalarıyla Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan Debye, Hollanda yurttaşı olması nedeniyle, Naziler’in araştırmalarım güçleştiren bürokratik engellerine bir süre dayanabildiyse de, 1939’da Alman yurttaşı olmadıkça enstitüye giremeyeceğinin bildirilmesi üzerine ABD’ ye yerleşti. 1940’ta New York Eyaleti’ndeki Cornell Üniversitesi’nde kimya bölümü başkanlığına getirildi. 1946’da ABD uyruğuna geçen Debye, 195Q’de emekliye ayrılarak emeritus profesör oldu.

Debye’nin daha sonraki birçok araştırmasının temelini oluşturacak ilk önemli çalışması yalıtkanlar üzerineydi. O dönemde yalıtkan maddelerin (dielek-trik) bir elektrik alanındaki davranışlarım betimleyen dielektrik katsayısı Clausius-Mosotti denklemiyle ifade edilmekteydi. Ne var ki bu denklem özellikle yüksek dielektrik katsayılı sıvılarda, katsayının artan sıcaklıkta azalmasını açıklayamıyordu. Maddenin kutuplaşması anlamına gelen bu olgu, moleküllerin uygulanan elektrik alanının etkisiyle bir elektrik momenti kazanmalarıyla açıklanıyordu. Debye araştırmaları sonucu, bazı maddelerin moleküllerinin kalıcı bir elektrik dipolü niteliğinde olduğunu göstererek, dipol momentleri aracılığıyla Clausius-Mosotti denkleminin uygulanmasını genelleştirecek bir düzeltme terimi getirdi. Bu denklem daha sonra birçok molekülün elektrik dipollerinin ölçümüne ve molekül yapılarının anlaşılmasına olanak sağladı.