Pau Casals Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

CASALS, Pau (1876-1973)

İspanyol viyolonselci, orkestra şefi ve besteci. Üstün bir yorumcu olarak tanınmış, çalışmalarıyla müziğin toplumla ilişkisine yeni bir canlılık getirmiştir.

29 Aralık 1876’daKatalonya’da, Tarragona yakınındaki Vendrell’de doğdu, 22 Ekim 1973’te Rio Piedras’ta öldü. İlk müzik derslerini küçük yaşta, orgcu olan babasından aldı. Madrid’de, Krallık Konservatuvarı’nda öğrenimini tamamladıktan sonra, Barcelona Konservatuvan’nda viyolonsel öğretmenliğine başladı. Bu dönemde, viyolonselin çalmışı üzerine kendi ilkelerini geliştirdi. 1895’te Paris Operası’n-da orkestrada solist olarak görev aldı. İlk resitallerini de 1898’de, Paris ve Londra’da verdi. Daha sonra ABD ve Avrupa’da gerçekleştirdiği turnelerle bir virtüöz olarak tanınmaya başladı. Önemli faaliyetlerinden biri de, piyanist Alfredo Cortot ye kemancı Jacques Thibaud ile 1905’te kurduğu trio (üçlü) olmuştur.

Orkestra yöneticisi olarak Casals, viyolonselde olduğu ölçüde yetkin değildir ama bu alandaki çalışmaları yine de daha az önemli sayılmamalıdır. 1919’da kurduğu ve üyelerinin çoğu Barcelonalı işçiler olan Orquesta Pau Casals Avrupa’da başarılı konserler verdiği gibi, Katalonya’da halkın klasik müzikle ilk kez düzenli ve yakın bir ilişkiye girmesinde büyük bir rol oynamıştır. Toplumsal ve siyasal koşullarla her zaman yakından ilgilenmiş olan sanatçı, 1933’ten sonra, Almanya’da özellikle Yahudi kökenli sanatçılara yapılan aşırı baskıları protesto eden müzikçiler arasında yer aldı ve bu ülkede konser vermeyi reddetti. İspanya İç Savaşı, 1936’da, belki de en önemli yapıtı olan orkestra çalışmalarının kesintiye uğramasına yol açtı. Franco rejimini kabullenmeyerek, 1940’ta ülkesinden ayrıldı. Fransa Pireneleri’nde, Ispanya sınırı yakınlarındaki küçük bir kasaba olan Prades’a yerleşti. 1950’den başlayarak burada her yıl yinelenen bir oda müziği festivali düzenledi. Festival Avrupa ve ABD’den izleyicilerin geldiği ilginç bir müzik olayı niteliğini kazandı.

Casals, 1956’da Puerto Rico’ya geçerek San Juan’a yerleşti. Orada da benzer bir festival örgütledi. 1950’lerde, siyasal gerekçelerle ABD ve-İngiltere’ de konser vermeyen sanatçı, Prades ve Puerto Rico dışında, seyrek olarak izleyici önüne çıktı.

Üstün bir tekniğe sahip olan Casals, viyolonselin çalmışında, bugün birçoğu benimsenmiş bulunan yöntem yenilikleri getirmiştir. Çalgısına tam anlamıyla hakimdi ve en zor parçaları bile büyük bir kolaylıkla çalabiliyordu. Mükemmel sayılan tekniği, her zaman müziksel yorumlamanın denetiminde ve hizmetinde olmuştur. Güçlü yorumuyla, Bach’m solo viyolonsel için süitlerini akademik bir ilgi konusu olmanın ötesine geçirmiş, konser programlarına kazandırmıştır. Başka birçok bestecinin viyolonsel sonatlarına ve konçertolarına özgün yorumlar getirmiştir.

Koro, orkestra ve oda müziği yapıtları bestelemiş olan Casals orkestra çalışmalarıyla, düzenlediği konser ve festivallerle müziğin toplumsal bir etkinlik olarak kavranmasında önemli bir rol oynamıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi